Martes. 23.04.2024
El tiempo

As cartas do avó Pascasio: Don Hipólito, cen anos despois

As cartas do avó Pascasio: Don Hipólito, cen anos despois
Moi querida neta Cristina: Quéroche felicitar por ter ir a festexar xunto aos radicais de lei, os alfonsinistas, o centenario do triunfo nas urnas do gran presidente Irigoyen. Do mesmo xeito que vos é un descendiente da emigración que tamén leva sangue galego nos seus venas aínda que soamente coñézallo polo seu apelido paterno vasco. Xa che teño comentado que o apelido de don Leandro é Alén, un típico apelido galego que provén do latín -ad illinc- é dicir, de alá. A nai de Yrigoyen, Marcelina, era a irmá maior do famoso fundador e líder histórico da "Union Cívica Radical". Ti coñeces ben o que significou para a República Arxentina a chegada da clase media ao poder nas primeiras eleccións con sufraxio universal masculino e segredo. A partir de 1916 é cando se pode dicir que o país entra nun camiño democrático que irá outorgando máis dereitos aos seus cidadáns. Mais alá da moi fea mancha da "Patagonia Rebelde" hai que recordar a Yrigoyen, entre outros acertos, por ser o fundador de Yacimientos Petrolíferos Fiscales. O dramaturgo Carlos Balmaceda nunha carta de resposta a un coñecido actor, con apelido tano, que se esqueceu dos ideais que movían aos honorables dirixentes radicais cita as palabras de Yrigoyen sobre YPF en 1922: "Resérvase, pois, para o estado, en razón da incorporación destas minas de petróleo ao seu dominio privado, o dereito de vixiar toda explotación desta fonte de riqueza pública, a fin de evitar que o interese particular non a malgaste, que a ignorancia ou precipitación a perxudíque, ou a neglixencia ou a incapacidade económica a deixe improdutiva, para o que se adoptan no proxecto disposicións que fixan e garanten un mínimo de traballo e as formas convenientes de realizalo. Co mesmo concepto póñense trabas á posible acción perturbadora dos grandes monopolios". Aos avós emigrantes nos desubica que logo de 100 anos se vote en contra do nobre vasco-galego que puxo baixo dominio estatal un recurso enerxético básico. O progreso veu coa industrialización dun enorme e rico territorio no que soamente morfaban, ben de ben, os que exportaban toneladas de carne vacuna ou de la para os telares europeos. En serio, Cristina, estamos desfasados. Se cadra o fashion é volver regalar o petróleo e o gas natural para que aumenten as súas fortunas os donos de empresas estranxeiras que defenden a súa puchero, ao que chaman neoliberalismo. Se cadra o correcto e de boa educación é arranxarse con salarios lixo para que don Mauricio poida gozar dun retiro de ouro na costa caribeña de Panamá. Somos vellos pero as nosas neuronas seguen bastante activas. Queremos entender a verdadeira razón de que haxa un 51% de cidadáns coa mente envelenada. Os dirixentes da UCR xúntanse á mafia macrista e enterran un pasado honroso para engancharse a un grupo empresarial de indecentes que atacan o benestar colectivo para enriquecerse. Hai que ser desgraciados! Regálanlle a don Mauricio un certo aire de centrismo democrático que fortalece un goberno de coimeros-evasores que empobrece a millóns de cidadáns en menos dun ano de xestión trucha. Son odiadores sen máis horizonte que o de sacarte do medio pensando que te ías a diluír nas néboas patagónicas. Equivocáronse feo. Ti es, malia non ter ningún cargo público, a persoa con máis "auctoritas" en toda a República Arxentina. Despídome. Quero chegar a tempo a unha pequena charla íntima ---soamente para emigrantes lucenses--- do pai do compañeiro Pérez Prado que era o mozo que lle servía o xantar a Yrigoyen no restorán en que laburaba na Avenida de Maio. Recibe o agarimo do avó fonsagradino que atopou a felicidade na alegre beira porteña. - Pascasio Fernández Gómez  
  • Manuel Suárez Suárez. (mansuarez[arroba]quepasanacosta.com).

Outros artigos dende Lonxe de Montevideo

 

Fonte

Comentarios