A familia Batán do Mosquetín

 

Tres batáns e sete muíños compoñen o conxunto etnográfico do Mosquetín No lugar do Mosquetín, na parroquia vimiancesa de Santa María de Salto, teñen o seu fogar os bataneiros  máis antigos de Europa. Son tres artesáns heroicos que resisten na beira do río Grande en tempos nos que adoitamos esquecer a quen nos axudou nos longos e fríos invernos de séculos pasados. O noso trío bataneiro (Batán, Batana e Batanciño) é merecente polo seu esforzado labor dos maiores recoñecementos. A identidade comarcal ten unha gran débeda con eles que semella imos amortizar axiña xa que, hai uns días, o concello de Vimianzo obtivo a cesión por parte da Deputación da súa xestión. Aqueles veciños solidarios que loitaron con teimosía na defensa do obradoiro bataneiro, puideron escoitar as voces baixas de Batán, Batana e Batanciño en conversa comentando o feliz acontecemento de renacer na fin de marzo de 2016.  

• Batán: Pois máis vale tarde que nunca. Despois de séculos de espera imos poder achegar as novas xeracións os nosos vellos coñecementos para que non perdan as súas raíces soneiráns. As novas tecnoloxías están moi sempre sempre e canda saibamos de onde vimos. Síntome ben. Confío no alcalde Antelo Pazos. Lembrade que sempre estivo xunto aos nosos tres grandes valedores: Cheíto, Moncho e Robertiño.
• Batana: O certo é que non foi sen tempo. Aínda que teño boa saúde pensei que ía acabar coas miñas almancas no río antes de que os vimianceses elixisen un alcalde, normal. Nunca fun de pedir moito pero aqueles anos baixo o mandato do de Pasarela foron un escuro pesadelo. Iba sendo hora de que os votantes abrisen os ollos para decatarse de que nós estamos para axudar ao crecemento da autoestima local.
• Batanciño: Eu son más novo e por iso non perdín a esperanza. A miña alegría é parcial xa que estou magoado por non ter aquí, connosco, ao irmán Roberto Mouzo Lavandeira. Ben sabedes que foi moi bo amigo meu. Os retratos que me fixo son o meu maior tesouro. Tivemos longas paroladas sobre o abandono do noso oficio. Foi el quen me informou sobre un tal Ken Follet que disque sabía moito da industria bataneira aínda que nunca nos fixera unha visita. Roberto era un artista cos pés na terra. O seu agarimo foi o me animou a seguir na canle.
• Batán: Ti meu fillo aínda fuches un pou afortunado xa que viviches tempos máis doados. Nós levamos moitas decepcións que van pasando factura. As cravillas e manlles sofren máis cando nos ofenden que despois dunha ducia de horas petando na pía. O bo e xeneroso Roberto andará polo ceo adiante cun libro de O conxunto etnográfico dos batáns e muíños do Mosquetín, na Terra de Soneira debaixo de brazo para informar de que poden asociarse a recén fundada “Asociación Celestial Bataneira” xa que os tres do Mosquetín aínda no se xubilaron.
• Batana: Eu tamén estiven pensando en Roberto. Sinto ben que non estivera aquí o pasado xoves 24 pero sei que aló enriba non hai persoa máis feliz. Foi quen máis coñeceu o noso interior. Comigo case non falaba pero os seus ollos agarimaban cada cachiño da miña pel de madeira.
• Batanciño: A ver se agora que ten o mando o concello de Vimianzo, somos quen de que veñan visitarnos os rapaces das escolas da contorna. Coido que cando nos coñezan van querer formarse no antigo oficio de bataneiros de soños e ilusións. Os máis novos agradecen estar nun emprazamento onde a música non vai por fío musical senón polos sons da auga do río Grande. Somos austeros e moi ecolóxicos. Só necesitamos algún que outro aloumiño nas manlles para saber que formamos parte dunha seria relación sentimental de futuro.

 

• Manuel Suárez Suárez. (mansuarez[arroba]quepasanacosta.com).

 

Máis información

• Lema Suárez: A longa e teimosa loita polo Conxunto Etnográfico do Mosquetín.

Outros artigos dende Lonxe de Montevideo

• A Banda Oriental é un bastión de benestar.
• As cartas do Avó Pascasio: Unha cancha moi enlamada.
• As cartas do Avó Pascasio: Un bo vaso de viño tinto.
• As cartas do avó Pascasio: Unha changuita para Inés.
• As cartas do Avó Pascasio: A dieta macricida prohibe o asado.
• As cartas do avó Pascasio: O macriquilombo instálase na República Arxentina.
• Isabel, a noiva “gayega” de Carlos Gardel.
• Asemblea Celestial da Emigración Riopratense.
• As cartas do avó Pascasio: A nacionalización do Centro Galego de Bos Aires.
• Sr. Jorge Daniel Lemus: Ministro de Saúde da nación Arxentina e fillo duns emigrantes de Cereixo.
• A dieta macricida do globo amarelo.
• A marcha atrás tamén é un cambio.
• As cartas do Avó Pascasio: Una quintita en Avellaneda.
• Non somos pedras.
• As Cartas do Avó Pascasio: Un erro pódese convertir nun horror.
• Eu tamén son fisterrán!.
• As cartas do Avó Pascasio: Unha petición para o presidente Scioli.
• As cartas do Avó Pascasio: Non coman a curva!.
• As cartas do Avó Pascasio: Imos con Daniel da Villa Crespo.
• As Cartas do Avó Pascasio: Non foi maxia pero foi máxico.
• As cartas do avó Pascasio: “Milonga de aquí”.
• Unha linda primavera aurinegra!.
• Un golazo de Cristina!.
• As cartas do Avó Pascasio: Unha ovella negra no poder.
• A auga é vida.
• A moi garimosa República Arxentina.
• As cartas do avó Pascasio: Homenaxe a Amelita Baltar.
• As cartas do Avó Pascasio: O valor dunha neta de Cuntis.
• As cartas do Avó Pascasio: Unha balea azul na Avenida Sarmiento.
• As cartas do Avó Pascasio: O repouso do “Centrojás”.
• As cartas do Avó Pascasio: A almendra no aquelarre.
• As cartas do Avó Pascasio: “Volverei e serei millóns.
• Gol de Galeano!.
• As cartas do Avó Pascasio: O tren que move aos arxentinos.
• As cartas do Avó Pascasio: Un país de novela.
• O segundo mandato do “gayego” Vázquez.
• As cartas do Avó Pascasio: No corazón dos arxentinos.
• As cartas do Avó Pascasio: Non me toquen a Cristina!.
• As cartas do avó Pascasio: Os nosos herdeiros son arxentinos.
• JE SUIS Centro Galego de Bos Aires.
• As cartas do Avó Pascasio: O Centro Galego da Habana.
• Dona Diáspora na Habana.
• As cartas do avó Pascasio: Os avós que laburamos de albañiles.
• Don Tabaré, presidente electo dos uruguaio.
• O médico de La Teja.
• No paraíso dos paraísos.
• Forza Centro Galego de Bos Aires!.
• Un “hornero” chamado Tabaré.
• Carlos Penelas en Compostela.
• Dona Calandria Fernández e don Voitre Singer.
• A desaparición do Centro Galego de Bos Aires.
• Dona Diáspora viaxa ata San Isidro de Curuguatí.
• Un adeus garimoso para un amigo da Costa da Morte.
• Dona Diáspora nas beiras do Chamangá.
• Dona Diáspora na cidade uruguaia de Melo.
• San Gardel de Tacuarembó.
• Dona Diáspora na rambla de Piriápolis.
• Un fogón artiguista en Madrid.
• As Cartas do Avó Pascasio: Os neopiratas á abordaxe de Galicia.
• As cartas do avó Pascasio: O “Clan do Clarinete” perdeu a partitura:
• As cartas do Avó Pascasio: O caldo galego sempre vén ben.
• O poema e a canción.
• As cartas do Avó Pascasio: A boa saúde do cine arxentino.
• O retorno de Lucía.
• As cartas do avó Pascasio. Unha “Queimada Solidaria” no Centro Galego de Bos Aires.
• As cartas do avó Pascasio: Os números cantan.
• As cartas do avó Pascasio. No barrio montevideano de La Teja.
• Hai que aprender do goberno arxentino!.
• As cartas do Avó Pascasio: Lembras a Burgueño?.
• Consuelo e Susana: unha mesma emoción emigrante en Bos Aires.
• As cartas do Avó Pascasio: O vindeiro xoves 25 de xullo.
• As cartas do avó Pascasio: Unha querella en Madrid.
• As cartas do avó Pascasio: Aplausos para a pontevedresa Ángeles Ruibal.
• O novo Centro Galego de Bos Aires.
• A alegría porteña dunha emigrante de Vila de Cruces.
• As cartas do avó Pascasio. Un interventor con sensibilidade galega.
• Unha loitadora emigrante de Vimianzo en Montevideo.
• As cartas do avó Pascasio. Adeus peixes, adeus leite.
• Volvemos ao Río da Prata.
• As cartas do avó Pascasio: Os neo-filibusteros atacan Pescanova.
• A “Suprema Inxustiza” da impunidade.
• Unha conversa na mámoa de dona Pedra da Arca.
• Unha carta ao Dr. La Blunda [Interventor do Centro Galego de Bos Aires].
• As cartas do Avó Pascasio: Un heroico mariñeiro de Fisterra.
• Dona Diáspora en Borneiro.
• Dona Diáspora en Baíñas.
• As cartas do avó Pascasio: Esperando ós Reis Magos.
• As cartas do avó Pascasio: Unha visita á Casa de Galicia de Montevideo.
• As cartas do avó Pascasio: Aprender dos erros.
• As cartas do avó Pascasio: En busca dos millóns perdidos.
• As cartas do Avó Pascasio: Un fogar común na esquina de Belgrano e Pasco.
• Aquel neno da montaña leonesa de Villamanín.
• As cartas do Avó Pascasio: Enganchados ao carro arxentino.
• As cartas do avó Pascasio: A nosa moeda son os pesos arxentinos.
• As cartas do avó Pascasio: Os nosos carballos.
• As cartas do avó Pascasio: Viñemos para sementar.
• Os españois apretan o cinto.
• O ingreso de dona Balbina na Asemblea Celestial da Emigración Riopratense.
• Uruguai abre o camiño para a derrota dos narcotraficantes.
• Forza Elba!.
• Aos moi prezados dirixentes de entidades galegas na Emigración.
• Unha muller no temón do Centro Galego de Bos Aires.
• A urxencia dunha solución para o Centro Galego de Bos Aires.
• Adeus, egrexio mestre Cordeiro Monteagudo.
• Forza Centro Galego de Bos Aires!.
• Graciñas, prezada Arxentina!.
• Sempre con Arxentina!.
• Berremos forte: forza Centro Galego de Bos Aires!.
• A forza dunha neta da parroquia de Bamiro Montevideo.
• O noso embaixador honorario en Bos Aires.
• O fungueiro de Bartolomé Hidalgo.
• Tres galegos da Costa da Morte en terras montevideanas.
• O hórreo do presidente Mujica.
• “La Juvenil” de Bos Aires e “Casa Cruz” de Baio.
• Forza Adolfo!.
• Dona Diáspora busca traballo en Montevideo.
• Galicia, entre Piriápolis e Tacuarembó.
• An Oriant, graciñas.
• Os mesmos sentimentos emigrantes en Bos Aires.
• Un rapaz solidario chamado Martiño.
• A maleta montevideana de dona Diáspora.
• A maleta arxentina de dona Diáspora.
• A forza dos Penedos de Pasarela.
• Dona Diáspora nas beiras do Río da Prata.
• En Bos Aires, unha romería solidaria.
• A páxina emigrante dunha gaiteira montevideana.
• Sempre na Habana!..
• Imos camiño da Habana?.
• O exilio de don Voto Perdido.
• A nosa herdanza na Habana.
• O futuro do Centro Galego de Bos Aires.
• As tres palabras que perderon os emigrantes.
• Unhas garimosas apertas de dona Diáspora.

Fonte

• Redacción de QPC (info@quepasanacosta.com).