Notas sobre a poboación de Cee (ss. XVI-XX): 14. Cee no primeiro tercio do século XIX
10:05 07/06/11
Teremos que esperar case ata o final do Antigo Réxime para contar cun novo reconto de poboación. As causas xa as anticipamos con anterioridade polo que pasaremos a presentar de seguido as dúas fontes que podemos empregar neste momento, tan só separadas no tempo por dous anos; estamos a referirnos ó Diccionario de Sebastián Miñano, de dudoso valor demográfico como demostraremos, e a unha nova Visita Pastoral, neste caso correspondente ó ano 1828 (Arquivo Histórico Diocesano, Serie General, “Valor de curatos y rentas en 1828”. Vecindario, carpeta nº 1182). Vexamos os resultados:
* Na columna de totais do ano 1828 engadimos un 20% como media correspondente á poboación de menos de 7 anos. Esta porcentaxe ten a súa explicación no Censo de 1860, onde a porcentaxe de nenos do concello de Cee situabase nun 20.5% aproximadamente para o tramo de idade ata os sete-oito anos.
As cifras totais de habitantes amosan uns resultados demasiado dispares, especialmente no caso de Lires, para un período de tempo separado tan só por dous anos. Témo-la impresión de que as cifras ofrecidas por Miñano están “infladas” e que as cifras da Visita Pastoral coa corrección da poboación infantil deben achegarse máis á realidade, xa que estas cifras encaixan con moita máis facilidade na propia evolución demográfica. Expliquemonos: se aceptamos como cifra válida os 3.099 habitantes que dá Miñano, teríase que dar desde 1786 un crecimento da poboación moi forte (un 37.5%). Se comparamos esta evolución coa que ofrecen os rexistros de bautizados pódese comprobar que hai crecemento pero non de tanta intensidade:
O crecemento que se obten é dun 11.8% (esto sen contar que os rexistros parroquiais non son perfectos e que sempre se producen omisións que poden variar entre un 3 e un 5%, polo que podería establecerse o crecemento neste período nunha cifra arredor do 15%), moi lonxe pois dese 37% de seguir a Miñano. Pola contra, os datos que nos obtemos a partir da Visita Pastoral de 1828 apuntan a un crecemento do 16.8% moito máis acorde, pois con todo o que acabamos de expoñer.
* Nota aclaratoria da imaxe: Sebastián de Miñano (1779-1845), foi escritor, xeógrafo, historiador e político afrancesado. Entre 1801-1804 asesorou ó cardeal Luis de Borbón na corte. Xa na Guerra de Independencia, aínda que nun primeiro momento acompañou ó xeneral Castaños, acabaría por recoñecer ó novo monarca, José I polo que trala caída deste tivo que emigrar a Francia. Voltaría a Madrid en 1816 deixándonos a súa visión sobre a situación política que lle tocou vivir nas obras Lamentos políticos de un pobrecito holgazán (1820), que, xunto con Historia de la revolución de España de 1820-1823 por un testigo ocular (1824), escrita en francés, e o seu Diccionario geográfico y estadístico de España y Portugal (1826-1829), constitúen o máis sobresaíente da súa obra.
Parroquia | Veciños 1826 | Habit. 1826 | Veciños 1828 | Almas 1828 | Habit. 1828 |
Ameixenda | 50 | 184 | 34 | 150 | 180 |
Brens | 84 | 308 | 73 | 324 | 389 |
Cee | 303 | 1.150 | 297 | 800 | 960 |
Lires | 119 | 591 | 87 | 227 | 272 |
Pereiriña | 96 | 500 | 100 | 450 | 540 |
Toba | 70 | 366 | 63 | 243 | 292 |
Total | 722 | 3.099 | 654 | 2.194 | 2.633* |
Parroquia | Media 1781-1800 | Media 1801-1820 |
Ameixenda | 8.0 | 8.2 |
Brens | 9.5 | 13.0 |
Cee | 30.8 | 33.1 |
Lires | 9.4 | 11.7 |
Toba | 10.8 | 10.6 |
Total | 68.5 | 76.6 |
- Víctor Castiñeira. (vmcastineira[arroba]quepasanacosta.gal)
Que pasou na Costa na época moderna
- Que pasou na Costa: Unha ollada á época moderna.
- Movementos migratorios na Costa (1700-1860) (I): Tipoloxía, fontes para o seu estudio e causas dos mesmos.
- Movementos migratorios na Costa (1700- 1860) (II): Tipos de movementos e a súa incidencia na demografía.
- Movementos migratorios na Costa (1700- 1860) (III): O século XVIII: a situación na vila de Cee e noutras parroquias da comarca.
- Movementos migratorios na Costa (1700- 1860) (IV): A primeira metade do século XIX na comarca fisterrán
- Movementos migratorios na Costa (1700- 1860) (V): Os lugares de destino dos emigrantes ceenses.
- Movementos migratorios na Costa (1700- 1860) (VI): Os lugares de destino dos emigrantes de Fisterra e Corcubión na primeira metade do s. XIX.
- Movementos migratorios na Costa (1700- 1860) (VII): Os cataláns, a sardiña e o comercio peninsular.
- Movementos migratorios na Costa (1700- 1860) (VIII): O comercio extrapeninsular e consideracións finais.
A Asistencia hospitalaria na Galicia do século XVI
- A asistencia hospitalaria na Galicia do século XVI (I): A localización dos hospitais.
- A asistencia hospitalaria na Galicia do século XVI (II): Os hospitais e a súa relación coa prolongación xacobea.
- A asistencia hospitalaria na Galicia do século XVI (III): A situación na vila de Cee.
- A asistencia hospitalaria na Galicia do século XVI (IV): A situación nas vilas de Corcubión, Fisterra e Muxía.
As parroquias do concello de Cee: notas sobre a a súa poboación
- As parroquias do concello de Cee: notas sobre a a súa poboación (ss. XVI-XX) (I): 1. O marco xeográfico-xurisdicional de partida.
- As parroquias do concello de Cee: notas sobre a a súa poboación (ss. XVI-XX) (II): 2. As fontes para o seu estudio no século XVI.
- As parroquias do concello de Cee: notas sobre a a súa poboación (ss. XVI-XX) (III): 3. O Censo de 1533.
- As parroquias do concello de Cee: notas sobre a a súa poboación (ss. XVI-XX) (IV): 4. 4. O Censo de 1571.
- As parroquias do concello de Cee: notas sobre a a súa poboación (ss. XVI-XX) (V):5. O Censo de 1587.
- As parroquias do concello de Cee: notas sobre a a súa poboación (ss. XVI-XX) (VI): 6. O Vecindario de 1587.
- As parroquias do concello de Cee: Notas sobre a poboación de Cee (ss. XVI-XX) (VII): 7. Análise do Vecindario de 1587.
- As parroquias do Concello de Cee: notas sobre a a súa poboación (ss. XVI-XX): 8. O Censo de 1591 e resumo da evolución no século XVI.
- As parroquias do Concello de Cee: notas sobre a a súa poboación (ss. XVI-XX): 9. O século XVII.
- As parroquias do Concello de Cee: notas sobre a a súa poboación (ss. XVI-XX): 10. O século XVIII e primeiro tercio do XIX.
- As parroquias do concello de Cee: notas sobre a a súa poboación (ss. XVI-XX): 11. As veciñanzas de 1708.
- As parroquias do concello de Cee: notas sobre a a súa poboación (ss. XVI-XX): 12. As veciñanzas de 1711 e 1717.
- As parroquias do concello de Cee: notas sobre a a súa poboación (ss. XVI-XX): 13. Cee na segunda metade do século XVIII.
Que pasou na Costa
- I: Descubrindo a nosa historia.
- II: O Megalitismo na Costa da Morte.
- III: A época castrexa (1ª parte).
- IV: A época castrexa (2ª parte).
- V: A pegada romana (Iª parte) .
- VI: A pegada romana (IIª parte).
- VII: A pegada romana (IIIª parte).
- VIII: A Época Medieval (1ª parte). Os suevos.
- IX: A Época Medieval (IIª parte). Séculos VI ó IX.
- X: A Época Medieval (IIIª parte).A aparición da Casa de Traba.
- XI: Época Medieval (IVª parte). Os Traba e as loitas polo poder.
- XII: Época Medieval (Vª parte). A reorganización territorial.
- XIII: Época Medieval (VIª parte). Dos Traba ós Moscoso.
- XIV: Época Medieval (VIIª parte). As loitas entre o arcebispo de Santiago e os Moscoso no século XV.
- XV: Época Medieval (VIIIª parte). A revolta irmandiña.
- XVI: A Época Moderna (1ª parte): O marco xurisdicional.
- XVII: A Época Moderna (2ª parte): As terras e os señoríos.
- XVIII: A Época Moderna (3ª parte):A poboación e a súa evolución.
- XIX: A época moderna (4ª parte): O mar como fonte de riqueza.
- XX: A Época Moderna (5ª parte). Os perigos do mar.
- XXI: A Época Moderna (6ª parte). O litoral a mediados do XVIII: a Matrícula de mar e a chegada dos fomentadores cataláns.
- XXII: A época moderna (7ª parte): O litoral a mediados do XVIII: a pesca da sardiña e o asentamento dos fomentadores cataláns.
- XXIII: A época moderna (8ª parte): As explotacións agrarias no século XVIII.
- XXIV: A época moderna (9ª parte): As profesións na Costa do século XVIII.
- XXV: A época moderna (10ª parte). O 1º terzo do século XIX.
- XXVI: A Época Contemporánea (1ª parte): A evolución demográfica (1860-2005).
- XXVII: A Época Contemporánea (2ª parte). As décadas centrais do s. XIX.
- XXVIII; A Época Contemporánea (3ª parte): A consolidación do fenómeno migratorio a América desde finais do século XIX.
- XXIX: A Época Contemporánea (4ª parte): A emigración no século XX.
- XXX: A Época Contemporánea (4ª e última parte): A emigración no século XX.
Elección Histórica da Costa da Morte
Especial Bicentenario de Víctor Castiñeira en La Voz de Galicia
- Douscentos anos da invasión francesa na Costa da Morte.
- O asentamento das tropas galas en Cee e Corcubión.
- Preparativos contra a invasión.
- A xunta de defensa tiña case todo do seu lado, pero varios erros levárona cara a derrota.
- O fatídico 13 de abril de 1809.
- A importancia das fragatas e o papel xogado pola inglesa «Endymion» no ataque a Cee e Corcubión.
- A perda de dúas igrexas e da vella talla da Virxe da Xunqueira.
- A invasión do 21 de abril.
Fonte
- Redacción de QPC ([email protected]).