“Algún día poderei dicir que son palestino e libre ao mesmo tempo”

11:00 16/04/13

Achegarse á historia de Mohamed Safa, oftalmólogo e activista ou, mellor dito, activista e oftalmólogo afincado en Corcubión, é achegarse á realidade do conflito entre Israel e Palestina. Realidade que se agocha detrás do muro da desinformación construído por gobernos e medios, que provoca que non teñamos información senón versións interesadas das realidades que non temos ao alcance da man.

Ademais do mencionado conflito, metemos na gravadora a importancia dos “matrimonios culturais”; o concepto descubrirédelo dentro dunhas poucas liñas pero adiántovos que, neste caso, a poligamia non só é legal senón que ademais é moi recomendable.

As preguntas boas non son culpa miña senón de quen coida este xornal todos os días. A tarefa non era doada; é habitual velo conversar rodeado de xente interesada nun discurso mestura de historia e historias, cultura e experiencia persoal.

Non fagades como que non vistes unha entrevista na que se fala sobre o que ocorre en Palestina. O muro do que vos falaba só ten unhas liñas de alto e é cousa de todos botalo abaixo.

Que fai un palestino na Costa da Morte?

Estou aquí por traballo. Emigrei coa intención de prepararme e volver o antes posible a Palestina. Ese era o obxectivo. Despois as cousas non van como un pensa... Estudei en Santiago, fixen a especialidade en Asturias, e cando me enterei de que había unha vacante en oftalmoloxía na Costa da Morte..., non o dubidei. Quería volver a Galicia.

Era a terra na que me sentira máis integrado. Sempre dixen que os galegos fante sentir un deles, a emigración forma parte da cultura galega. Por outra banda a min non me consideran emigrante. En Europa emigrante é sinónimo de necesidade pero cando un ten traballo e non ten problemas económicos... Eu repito ata a saciedade que son inmigrante, que formo parte desta sociedade. Sempre dixen que o mellor matrimonio da miña vida é o matrimonio cultural, aprendín moito desta cultura e intentei aportar cousas da miña.

Na Costa da Morte síntome integrado. Estiven en Cataluña, Asturias, Andalucía... pero sempre quixen volver a Galicia. Aquí aprendín a sentir morriña.

Nunca te plantexaches volver a Palestina?

Esta é a miña ilusión. Vivín moitos días felices pero penso que o máis bonito aínda está por chegar. Pronunciei moitas palabras pero aínda non fun capaz de pronunciar as máis fermosas: poder dicir que son palestino e libre ao mesmo tempo. Eu emigrei e emigrou comigo Palestina, eu medrei e medrou comigo Palestina; a miña ilusión é volver, e volver a unha terra libre.

Mohamed Safa, activista palestino en Corcubión

A que adicas o teu tempo?

A miña profesión ocupa un lugar importante. Pero o “horario mental” está marcado polo compromiso co meu pobo; necesito estar en contacto, saber se atacaron, encarceraron ou asasinaron a un palestino. Non quero sentirme anestesiado ante as informacións que nos chegan.

Hai dous elementos que acompañan as informacións: velocidade e veracidade. Cos últimos avances tecnolóxicos conseguimos que algunhas cousas pasen da realidade á pantalla directamente. Pero fáltanos o segundo elemento. Como di Ignacio Ramonet: vivimos na época da inseguridade da información; por isto necesito estar ben informado.

Son médico e activista. Intento axudar sempre que mo piden e sempre teño a dúbida de se fun capaz de transmitir á xente a mensaxe de dor e sufrimento do pobo palestino.

O que pasa en Israel e Palestina, aínda que nos últimos dous meses desparecese dos medios, doe máis estando alí ou cando se está tan lonxe da casa?

E moito maior a angustia que padece un cidadán palestino que sae á rúa e non sabe se vai poder chegar ao traballo, a visitar á familia... Eu son un privilexiado, cunha ferida na alma pero privilexiado; eu admiro a vida dun cidadán baixo a ocupación.

Cando nalgún momento sinto que estou canso e solicitan a miña axuda para colaborar coa causa respondo automaticamente que si; non se pode comparar a vida que eu teño aquí coa vida no cárcere da ocupación. Pero si hai un sentimento arraigado en todos os palestinos; aínda non conseguimos liberar un centímetro do noso territorio pero conseguimos concienciar 8 millóns de palestinos que sabemos que a ocupación non é o noso destino.

Nunha charla do Cosal Costa da Morte á volta dunha viaxe a Palestina, en Que pasa na Costa facíase un resumo da mesma cunha lista de termos: controis de seguridade, armas, militares, humillación, resistencia, relixión, cárcere, morte, estratexias de ocupación, asentamentos, colonos, campo de refuxiados, mobilización, muro, bombas de gas, agresións… Que quen poida queira marchar é lexítimo?

Si. De feito a política israelí está baseada niso, en facernos ver que imos rematar no cárcere, asasinados ou humillados na nosa propia terra. Pero o pobo palestino está conciencidado, e sabe que significa irse e irse a un campamento de refuxiados: a situación aínda é peor. É comprensible, dende un punto de vista humano, que outros busquen outros camiños, pero dentro da loita que mantemos non se entende.

Non se pode explicar o conflicto entre Israel e Palestina nunha resposta dunha pregunta dunha entrevista pero..., como están as cousas hoxe? Ou, mellor dito, como vive hoxe un palestino en Gaza ou Cisjordania?

A situación é cada día máis difícil. As negociacións están estancadas, o resultado das últimas eleccións en Israel, que deron como resultado un goberno radical e de ultradereita, non nos favorece... Non hai ningunha ventá á esperanza. A política de “seguridade” israelí estase agravando; hai unha política de encarcelamento que provocou, por exemplo, que hai unhas semanas se detivese, torturase e finalmente se asasinase a un cidadán palestino nos cárceres de Israel.

A situación económica é moi mala, as posibilidades de traballo son mínimas e os espazos de liberdade cada vez máis reducidos. Por todo isto fálase da posibilidade dunha terceira Intifada que lance un SOS internacional. Necesitamos un respaldo internacional á nosa reivindicación: a de chegar a ser un pobo libre. Nós sabemos que seremos libres, o problema é reducir o tempo de sufrimento; canto tempo lle queda á ocupación? Sei que o mañá é noso.

Como cres que van a evolucionar?

Se analizo a situación o resultado vai ser pesimista. Hai un goberno israelí de extrema dereita que non quere rematar coa ocupación nin negociar, unha administración americana incapaz de presionar, e sobre a comunidade internacional pouco podo dicir despois de 60 anos de conflito. E por último hai unha superioridade militar aplastante.

Pero eu estou cargado de entusiasmo que xorde do compromiso. Son optimista; porque confío en que a nosa militancia, o noso compromiso, vai cambiar as cousas.

Poderiamos falar horas da parte de culpa que teñen os gobernos de Occidente pero, que pode facer un cidadán de Occidente, unha persoa da Costa da Morte por exemplo…

A fin do apartheid en Sudáfrica non foi por un espertar moral senón que foi resultado da presión internacional. Temos que facer ver que a ocupación israelí é inxusta. Os cidadáns implícanse en asociacións tipo BDS para o boicot dos produtos fabricados por colonos en territorio palestino. Trátase de presionar á súa propia cidadanía, de buscar deste xeito a solidariedade do goberno israelí coa causa palestina.

A palabra “Europa” está composta por dúas palabras: “ollos” e “grandes”; e os que teñen ollos grandes son miopes e teñen moi pouca vista. Isto é o que demostrou Europa respecto ao conflito entre Israel e Palestina. Pero os cidadáns europeos non poden mirar para outro lado porque “non o sabían”; necesitamos o respaldo internacional para acabar con isto canto antes.

Para reivindicar os dereitos dun pobo non fai falla rematar co outro. Gañar en Palestina é unha victoria para o dereito internacional. A industria militar determina a axenda en Oriente Medio. Queremos que iso pase a mans dun pobo que quere vivir en paz e en liberdade.