O retorno de Lucía

Firmas QPC

O retorno de Lucía

08:34 01/10/13

Na esquina a barra do "Rover" segue ás voltas coa análise da forte crise económica que está devolvendo ao barrio a varios veciños que levaban anos instalados en terras españolas. O Fraco acaba de volver de Madrid con información de primeira man logo de asistir ao casamento dun sobrino.

Perico: Bueno, Fraco, tes que aclararnos a situación dos nosos emigrantes no medio do descalabro socio-económico que se está vivindo en España. Vós recentemente estiveches alí fai uns días. Así que nos podes iluminar porque acá a barra anda medio perdida entre os que dicimos que a cousa está moi fodida e os que suavizan dicindo que realmente, crises-crises, eran as que sufrimos no Uruguay.
Pocho: Dálle, conta. Ti es bastante tranquilo e bo observador malia a túa mala vista. É un chiste que fago sabendo que si os teus estudos de Arquitectura permítenche diferenciar ---sen poñerche os lentes--- un "Velázquez" dun "Murillo"; saberás discernir si hai pouca ou moita crise na nosa hispánica vella patria.
Don José: O primeiro é felicitarche por gastarche os mangos nun evento familiar. Ao final, co paso do tempo, caemos na conta de que o único importante é a familia e os sentimentos. Dígoo porque outros no teu caso non lle darían bóla ao casamento dun sobrino que case non conoces e co que tiveches escaso trato por motivo da distancia.
Fraco: Bueno, amigos, a verdade é que o primeiro sorprendido son eu. Vostedes coñécenme, son pouco viaxeiro e nada amigo das aventuras, acordaranse as voltas que lle dei á primeira viaxe de laburo ao Chaco. Neste caso foi moi emocionante o poder reunirme cos meus dous irmáns emigrantes, Elisa e Miguel. Na reunión recordamos a historia de cando o desfile de carnaval pasaba por Propios e desde a azotea de Gildito tirabámoslle bombas de auga ás carrozas. Rimos moito pero tamén certificamos, con resignación, que unha rama da familia botará raíces na capital española. Creo que falamos máis do Pepe e das dúas herbas, do mate e da marihuana, que dos máis de 6 millóns de desempleados que hai en España.
Perico: Enténdoche perfectamente cando lamentas o ter lonxe a unha parte da familia pero polo menos o teu sobrino ten laburo. Algo que escasea alí e que de rebote nos favorece a nós. No teu caso, por exemplo, equilíbrase a balanza ao volver o teu sobrina Lucía, a irmá maior de Ignacio. Coñecina moi novo de cando laburaba na farmacia "San Roque". Un sobrino permanece e outro volve, é unha nova realidade á que nos tenenos que adaptar. Haberá que pasarlle a factura aos milicos golpistas que forzaron a huída de miles de familias.
Pocho: Si mencionei a dous grandes pintores españois é porque supoño terás que ir ao Museo do Prado. Acontece que o museo é un exemplo da máis que contraditoria crise económica en España. Digo eu que nas diferentes salas do Prado habería cantidade de visitantes e case todos turistas estranxeiros. Moitos comprarían recordos na tenda do museo e logo buscarían unha mesa nos bares do ao redor para escribir os seus postales. Paréceme que coa guita que moven nun día en Madrid os turistas, nós vivimos todo o ano coa panza para arriba. Enténdesme?
Don José: Quero recordar á familia uruguaia espallada polo mundo. Son da opinión que é moi distinto o vivir en Madrid, Sydney ou Toronto. Todos son emigrantes e polo tanto senten os mesmos dores nostálgicos ao añorar un candombe ou unha canción de Zitarrosa. Se cadra son un boludo ao afirmar que sos menos emigrante si vivides na fermosa ría de Vigo e laburas nunha pizzería fronte ao mar á que lle pintaches unha bandeira a raias azuis e brancas con tres grandes letras: "ROU". Acepto que os euros-dólares axudan pero o sentirse integrado nunha nova sociedade non ten prezo. Imaxínanse a alegría que sentín cando fai uns anos entrei nunha tenda de Santiago de Compostela, ao ladiño da catedral e atopeime cun banderín de Peñarol colgado xunto ao mostrador. A propietaria baixou dun barco no porto de Montevideo con 18 meses de vida. Recibiuse de mestra en plena ditadura. Contoume que si lle puxo ao comercio o nome de "Lembra" [que en galego significa recorda] foi para non esquecerse da súa feliz infancia xogando coa súa amiga Rosa María na vereda da rúa Nova York.
Fraco: Ta, é certo que quizais para andar polo mundo é mellor non ser tan ricos en sentimentalismo. É unha herdanza honrosa que nos deixaron os miles de "gayegos" e "tanos" que anidaron na beira da verde Banda Oriental. O ter que deixar o país é unha cagada que nos empobreceu a nivel económico pero por outra banda, creo sinceramente que nos fixo máis cultos. Ollo, non estou dicindo máis educados. Ao vernos lonxe comezamos a valorar unha identidade e cultura propias que antes nos parecía escasamente orixinal ou case inexistente. Nos poucos días que estiven en Madrid decateime de que o emigrante segue unido por certos detalles que teñen relación co corazón e os sentidos. Ninguén botaba de menos o non ter un mango no peto cando ías aos bailes no "AGUADA" ou no "CESOPE". O recordo masculino era para aquel lindo pelo louro de Stella da rúa Soria ou para a estupenda melena castaña de Elsa da Teza. Se cadra estou payando pero paréceme que a evocación dos tempos felices ---lonxe do escenario montevideano--- é o mellor antídoto en contra da peste globalizadora que nos quere converter en súbditos sumisos duns cantos avarientos empresarios financeiros que se apropian das nosas vidas para aumentar o seu patrimonio.
Perico: Pero, Fraco, sorpréndesme. Ti que andas sempre tan sosegado e agora destápaste logo duns días en Europa. Que se vaian preparando en AFE que vides con ánimos renovados para mover a locomotora oxidada dos nosos vellos ferrocarrís. Estou de acordo en todo o que dis, pero fuches á quinta das albahacas. O que me interesa é saber a túa opinión sobre a crise en España. É un desastre? É un toque de atención aos traballadores? É o comezo dunha nova era capitalista no norte?
Pocho: Ao meu non me sorprende que o Fraco volva bastante calentito. Nunca foi de moitas palabras, é certo. Fala sen exaltarse pero defende con razonamientos as súas ideas. Acordaranse que nos convenceu para votar ao MPP. Nós, medios "latas", pasámonos a unha agrupación que ata onte nomás considerabámola formada por unha ducia de tolos ex tupamaros. O Fraco foinos levando. Nos "chamuyó" ben de ben. Agora apoiamos con convicción ao sector máis serio da Fronte Ampla que é o que está empuxando o crecemento no país para así acabar coa pobreza e a exclusión social. Creo que o noso nobre compañeiro está fervendo ao ver a confianza cega do votante español nunha liña política que no Río da Prata fracasou e afundiunos na miseria durante 30 anos.
Don José: Ao final falamos nós e non escoitamos o que pensa o Fraco sobre a gran crise que nos está devolvendo ao paisito a amigos, coñecidos e veciños do barrio. O camiñar polas rúas de Madrid, creo, é a mellor escola para ver o que está sucedendo. Non semella que sexa un problema puntual como nos queren vender os gurús do afane internacional. Algúns economistas afirman que nun ano España está fóra do pozo ou polo menos no bordo do brocal. Os meus anos indícanme que non é posible tal optimismo. Estamos diante dun forte castigo aos máis beneficiados da socialdemocracia, é dicir, á clase media. En España entra moita guita polas exportacións e o turismo pero non vexo unha redistribución dos ingresos para ir creando postos de traballo que saquen do paro a 6 millóns de persoas. Máis ben o proceso é que os posuidores dun millón de euros pasan a ter dous millóns mentres o empregado que cobraba 1000 euros; percibe 700 ou 750.
Fraco: Ten razón don José ao falar de aprender camiñando por Madrid. Ía co meu irmán Miguel por Vallecas e ao pasar á beira dunha longa cola de xente de diferentes idades pregúntolle sobre aquela aglomeración. Infórmame que son persoas que esperan quenda para comer gratis nun centro de axuda social de "Cáritas". A maioría estaban ben vestidos, non me pareceron marxinados. Eran mulleres e homes desempleados cunha hipoteca e fillos ao seu cargo que da noite para a mañá se viron sen un peso no peto. Un exemplo que entenderán perfectamente é o retorno do meu sobrina Lucía. Aínda que non morra de fame grazas a que o marido fai unhas changuitas co sogro repartindo nunha furgoneta; o seu nivel de vida fóiselle ao tacho. Antes entraban dous soldos en casa pero agora teñen que axustarse para poder criar aos dúas fillas nadas en España. Vólvense porque para vivir con estrecheces é moito mellor na propia patria. O esposo de Lucía, Sandro, ademais de bo laburador é un experto en logística de distribución. Confía en atopar traballo na súa profesión. Vénse moi animado e cun plan alternativo de futuro. Quere producir e comercializar "Mel de Butiá". Falará con amigos que ten en Castelos para que o apoien na súa petición ao Ministerio que corresponda para que o mel rochense teña "Denominación de Orixe Protexida". Así, soamente levará o selo de garantía o produto elaborado cos froitos das palmeras de Rocha. Que lles parece? Sandro foise do seu pago sen mirar para as palmeras e agora volve pensando nelas. Non se ben pero se cadra a emigración é simplemente un son, un cheiro ou un sabor que se nos gravó en algures do cerebro.