2025: vivir sendo muller nun tempo de retrocesos e ruído

Hai unha verdade incómoda que atravesa 2025 de principio a fin:
vivir sendo muller segue a ser un exercicio cotián de resistencia.

Resistencia ao ruído.
Aos discursos que din que xa está todo conseguido.
Ás présas por pechar debates que nunca se abriron de todo.
Á normalización de desigualdades ás que aprendemos a chamar “o de sempre”.

Porque mentres algúns falan da igualdade como se fose un capítulo xa pasado, as mulleres seguimos vivindo o presente co corpo en tensión e a conciencia alerta.

Agora que se cuestionan dereitos conquistados.
Agora que o feminismo volve ser sinalado como esaxeración.
Agora que a palabra violencia molesta máis ca violencia mesma.
Agora que se relativizan as agresións sexuais, se dubida das vítimas e se pide prudencia a quen foi violentada, pero nunca a quen violenta.

Agora que se fala máis de denuncias falsas ca de silencios reais.
Agora que se esixe neutralidade fronte a desigualdades estruturais.
Agora que se nos pide calma mentres o machismo se reorganiza sen complexos.

2025 foi un ano de claroscuros.
De avances necesarios, si.
Pero tamén de retrocesos evidentes.

Vimos como se consolidan discursos reaccionarios que cuestionan a educación afectivo-sexual, a prevención das violencias, o dereito a decidir sobre os nosos corpos ou a necesidade mesma da perspectiva de xénero.
Asistimos a unha ofensiva cultural que non sempre berra, pero vai calando.
Que non sempre prohibe, pero desgasta.

Porque o patriarcado xa non sempre entra pola forza:
entra pola burla, pola dúbida, polo “non será para tanto”.

E mentres tanto, seguimos vivindo con mandatos que pesan.
O de coidar sen descanso.
O de poder con todo.
O de non molestar.
O de ser fortes, pero non incómodas.
O de denunciar, pero facelo ben.
O de falar, pero sen levantar a voz.

Agora que se romantiza a conciliación mentres a corresponsabilidade segue a ser unha promesa incumprida.
Agora que as mulleres sosteñen fogares, coidados, vínculos e traballos precarizados.

Agora que o cansazo se medicaliza e a desigualdade se individualiza.
Agora que se nos di que é un problema de xestión persoal o que é, en realidade, unha cuestión política.

As violencias seguen aí.
Algunhas visibles.
Outras profundamente normalizadas.

As agresións sexuais non son feitos illados.
Son a consecuencia directa dunha socialización que erotiza a dominación, que trivializa o consentimento e que educa ás mulleres para adaptarse e aos homes para insistir.

Pero tamén 2025 foi un ano de resistencia.
De mulleres que se organizan.
Que nomean.
Que se forman.
Que se acompañan.
Que non retroceden aínda que o contexto empurre cara atrás.

Agora que todo parece polarizado.
Agora que o discurso doado gaña espazo.
Agora que o odio se viraliza máis rápido ca o pensamento crítico.
Agora que se criminaliza o feminismo mentres se branquexa a desigualdade.

Precisamente agora, falar de dereitos das mulleres non é unha opción: é unha responsabilidade.

Porque a igualdade non é unha moda nin unha ideoloxía pasaxeira.
É unha cuestión de dereitos humanos.
De democracia.
De xustiza social.

Pechar 2025 non é facer balance desde a compracencia, senón desde a conciencia.
Recoñecer o avanzado sen esquecer o que se intenta arrebatarnos.
Nomear os retrocesos sen caer no derrotismo.
Soster as resistencias como un acto político cotián.

Porque vivir sendo muller nunha sociedade patriarcal segue a ser navegar a contracorrente.
E porque, mesmo cando o ruído é ensordecedor, hai algo que permanece:
a certeza de que cada dereito conquistado foi froito da loita colectiva.

E que nada do conseguido foi regalado.
Nin será irreversible se deixamos de defendelo.

 

  • Patricia Vaquero. Socióloga, Consultora e Coach especializada en perspectiva de xénero

Outros artigos de Patricia Vaquero nas FirmasQPC

Outras novas sobre Patricia Vaquero