Antes de centrarnos no monstruo Vakner, imos repasar algunhas curiosidades do territorio de Dumbría. É un concello que abarca 125,09 Km2, con sete parroquias, sendo a máis grande e histórica a de Buxantes. Pero antes de continuar, imos repasar algo de historia. Alfonso VII, fillo de Raimundo de Borgoña e de Dona Urraca, moi amiga do Obispo Xelmírez de Santiago, pasou a súa infancia protexido dos seus enemigos no Mosteiro dos frades de Moraime. Estos en pago recibiron do Rei os territorios de Vixiantes (Buxantes) que os aforaron os labradores da parroquia. O foro é un contrato de longa duración que pagaban por cultivar as leiras tódolos anos en especies como centeo ou trigo ao convento. Este tipo de contrato rematou no S. XVII. Ao territorio de Dumbría uníronse máis tarde outras parroquias que pertencían o Conde de Altamira. Por este territorio pasaba de Este-Oeste o  Cº Real de Fisterra a Santiago, e de norte-sur o Cº do Pindo, O Ézaro a Vimianzo e o Cº do Ézaro a Muxía. No territorio de Buxantes destacaba o Lugar da Fonte Santa, destruído polo exército francés en 1809, a Casa de Maias (desparecida) que facía como control dos camiñantes, o Cruceiro Sordo (desparecido), o Marco do Couto que separaba os Cotos de Moraime e os de Altamira, a Fte. das Camisas, O Castro do Fragoso, Petroglifo da Pedra Ancha, antes coñecida como Pedra da Muller Morta e a Fonte dos Ladróns.

Ademáis neste lugar, casualidade, coincide co punto centroide da figura do concello de Dumbría. Destacaba a paraxe, coñecida como O Fragoso, bañado polo río do mesmo nome, cuberta de maleza e carballos, moi temeroso para os animais dos veciños do lugar de Vilar onde se agochaban as alimañas como o lobo. Recordo de cativo, cando ia cas vacas, por esta paraxe, a Sra. Manuela do Rico recordábame que tivera coidado co lobo.  Aquí sospéitase que foi onde apareceo o Monstruo VAKNER.

Agora que sabeos a historia deste territorio, imos contar o que lle pasou a un obispo de Turquía. Este relato está sacado do Libro El Lobishoe o Vakner publicado polo catedrático Fernando Alonso Romero que relata a aventura deste Obispo Armenio chamado Martir que decidiu peregrinar por distintas cidades europeas. Comezou no ano 1490 cando Colón aínda non chegara as Américas e rematou sete anos máis tarde. Chegou a Santiago para visitar a tumba do Apóstolo e de alí quixo ver a posta do sol no Cabo Fisterra. Cando pasou polos Montes de Dumbría tropezou cun bicho home-lobo. No seu diario conta: “pasé muchos trabajos y fatigas. Lo que más me impresionó fue el encuentro de un animal grande, muy peligroso y dañino conocido como Vakner”.

Recordar que os días 18 e 19 do mes de Outubro do 2019 celebrouse no Albergue de Peregrinos de Dumbría un encontro de expertos en temáticas de historia centrado no Obispo Armenio Mártir. Participou o catedrático Fernando Alonso Romero onde expuso un catálogo de animais mitolóxicos, algún deles plasmados en edificios relixiosos como os da igrexa de Morquintián de Muxía, así como a maqueta Vakner realizada por Cándido Pazos.

• Modesto García Quintáns.

Patrimonio Pindexo

• Monte do Pindo, o remedio natural para rebaixar o colesterol.
• O Modesto Patrimonio: Subida ó Pico de Peñafiel do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A toponimia do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: O topónimo: O Pindo ou Monte Pindo?.
• O Modesto Patrimonio: Explorando a toponimia dos camiños do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Cabana das Chozas, outra Caverna dos refuxiados no Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Furna do Río da Barco.
• O Modesto Patrimonio: Fonte Mateo e A Cova dos Morcegos no Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Cova da Pendente do Monte Pindo.
• O Modesto Patrimonio: Os muíños do Monte do Pindo.
• Con Pepe do Fieiro redescubrindo os tesouros do Monte Pindo.
• Pepe do Fieiro: “Dicían os nosos vellos…”.
• Ézaro, unha viaxe polas covas dos agochados no Monte Pindo (Parte 1).
• Ézaro, unha viaxe polas covas dos agochados no Monte Pindo (Parte 0).
• Da Raínha Lupa á Cova da Xoana, pasando por Duio, con Pepe do Fieiro.
• Os muíños do Monte do Pindo, por Modesto García Quintáns.

OUTROS ARTIGOS NO "MODESTO PATRIMONIO”

• O Topónimo da parroquia “Buxantes"
• Os muíños do Rego de Quenxe en Corcubión
• O Cruceiro de Rebordelo (Salgueiros de Dumbría)
• A Capela do Torrado na igrexa de Buxantes
• Monumentos megalíticos en Dumbría
• Lugar de Figueroa de Buxantes.
• Historia dos lugares da parroquia de Buxantes.
• Buxantes. Recordando os tempos pasados
• A Devesa do Anllares (Arcos)
• As cancelas do lugar do Ézaro. De mediados do 1800 aos finais do 1900
• O río Castro nas imaxes de satélite modernas
• Penas Sacras polo territorio de Dumbría.
• O Marco do Couto e O Vakner no concello de Dumbría.
• A primitiva capela de San Antoniño de Brens.
• O Calendario dos artegos.
• A pedra do Encanto de Olveiroa.
• Os muíños fariñeiros en Dumbría.
• O Cruceiro do Alto de Gures.
• Muíños Hidráulicos no Concello de Cee.
• Modesto García Quintáns debulla a historia da Casa da Vacariza, que entra na lista vermella do Patrimonio.
• Ano 1902: Consternación na comarca de Fisterra ante a catástrofe no Ézaro.
• Modesto García Quintáns debulla a historia da Casa da Vacariza, que entra na lista vermella do Patrimonio.
• O Modesto Patrimonio: O Cruceiro de Rebordelo,
• Demografía no Concello de Dumbría.
• A Bandeira do Concello de Dumbría.
• A fervenza de Miñóns de Buxantes.
• A Central Hidroeléctrica de Buxán de Dumbría.
• O escudo de Dumbría.
• Os Pasales, a barreira natural do paso sobre o Río Xallas.
• A Casa da Pedra do Ézaro.
• O muíño fariñeiro máis antigo documentado no Concello de Dumbría.
• Memoria histórica lingüística (toponímia) e etnografía do Concello de Dumbría.
• O Cura Rioboo de Berdeogas.
• O Balcón da Costa da Morte.
• As antigas cancelas e e corredoiras de Dumbría
• O Hórreo na Comarca de Fisterra.
• A hidrografía no concello de Dumbría.
• A Ferigresía de Refoxos.
• A Ruta de Pallares.
• Muíños do Río da Lagarteira (II).
• Muíños do Río da Lagarteira (I).
• Un paseo á Ermida das Neves de Buxantes.
• O caserío dO Cotelo de Olveira.
• O Cemiterio de Buxantes.
• A Santiña de Trasufre.
• O Castro de Alvarellos de Berdeogas.
• Lugas de Castrelo, Colúns.
• A Capela de San Marcos do Logos.
• Os muíños do Rego de Quenxe.
• Por que lle chaman as Caldeiras do Castro?:
• Semellanza dos nosos muíños fariñeiros cos canarios.
• Os muíños da nosa comarca.
• Recordando o día máis angustioso de Xesús.
• As varas: As antigas unidades de medida.
• Recordando algo da historia da parroquia de Berdeogas.
• A hidrocentral “Electra del Jallas”.
• O 50 aniversario do Encoro da Fervenza.
• A igrexa parroquial de Dumbría.
• Un Modesto repaso aos costumes avespa velutina.
• O piñeiro-marco entre Cee e Corcubión.
• A escola de Dumbría.
• Reparación do piso e do teito da Igrexa de Buxantes.
• O Dolmen da Pedra da Arca.
• A Cabana da palla do millo.
• Apañar o mato en primavera.
• A Ponte de Canelas en Dumbría.
• O arado de madeira ou tamén chamado romano.
• O Cruceiro pantasma do Monte de Olveira.
• Memoria Histórica de Buxantes – Muíño da Fonte Santa.
• O Castro de Castromiñán.
• O lugar de Quenxe.
• A Igrexa Parroquial de Buxantes.
• A Igrexa Parroquial da Ameixenda.
• O Bico do Santo en Carnota.