Hoxe: No fondo (Suarriba, 1.955)

Firmas QPC Fisterra

21:02 04/11/10

Aqueles anos en Suarriba. A casa coa horta, onde corría o can entre maceiras e limoeiros, celebrando ser a cuarta esquina dun cadrado de felicidade. O canto dos galos traía o día e a noite prendía a lareira, que encantaba as miradas e abría as almas. Entre os dous momentos, o milagre da vida: os animais, os paneis, os frutais, as leiras. Recoller a Rosiña na escola de Sardiñeiro e voltar ó fogar os dous da man, espantando lagartos, nomeando árbores, recollendo amoras para facer unha paparrota e cando chegase Carme da costura darlle a sorpresa, que moitas veces descubría polo bigote cor granate da filla. Trinta e cinco anos despóis, o vello vivía na cidade e pensaba no mundo sentado nun banco. O día estaba abrindo: no ceo, nubes fuxindo con présa polo horizonte e no chan, manchas de humidade que se retiraban derrotadas polo incipiente sol que xa debuxaba sombras. O vello cavilaba coa mirada perdida nos altos edificios que se vían dende o parque. O enxame de pisos. Vivía nun quinto, coa filla e o xenro, que era bó rapaz aínda que algo amaneirado. O piso non era pequeno nin grande. As ventás daban ó patio dun colexio de rapazas. Durante moito tempo adicouse a ollear os movementos dese patio. Os partidiños de baloncesto, os animados recreos, os paseos das monxas. Era máis divertido para el que ve-la televisión. Tratábase de xente de verdade, persoas tanxibles, e non de mundos alleos con falas estrañas que non lle interesaban o máis mínimo. Pero ó cabo duns meses notou certo reproche nas miradas dos veciños ante a frecuencia das súas asomadas ó patio. Un día a filla comentou na comida que escoitara a dúas señoras no portal falando do raro que era. Dixérao en ton anecdótico, pero o vello decatouse que estaba disimulando e que era reflexo da súa propia preocupación. "Un vello verde", pensou, "a miña filla cre que sou un vello verde". Nunca máis voltou a mirar pola ventá e rematou por apreciar algunha gracia nos concursos e programas de variedades que botaban na tele. O mundo medraba, pero só nas cousas: nas casas, nos coches, nos soldos...non nas emocións nin nos sentimentos. Os soldos. Reparou no hirmá do seu xenro, empregado de banca, que pensaba viaxar a China no verán. A China, que nos seus tempos era como dicir á Lúa, referíndose a algo remoto no que só había misioneiros e exploradores, agás os chineses, claro. E agora a xente ía e viña de alí "por dar unha volta e coñecer mundo". El non vira máis que Porto e Braga, nunha viaxe coa filla cando cumprira cincuenta anos. Lembraba un país pobre, pero unha xente digna a coa mirada leda, a mesma que recordaba nos veciños de Suarriba, a aldea onde vivíu os seus mellores anos coa defunta Carme e a filla Rosiña. Carme. Tan fráxil que temía o home que por a picada dunha agulla se lle fora toda a sangue do corpo. Carme. Chea de bondade e cunha melancolía que lle iluminaba o rostro de xeito máxico. Os ollos tan grandes que podían ver o mundo enteiro e tan sabios que podían comprendelo. Sen embargo, cavilaba o vello, non puido chegar a entender as debilidades dunha besta. Trinta e cinco anos despóis de aquel día, o maldicía a todas horas. Maldicía o día no que Carme marchou da costura moito antes do habitual por sentirse mareada. Home e filla non a escoitaron entrar na casa, entregados como estaban a xogos de maiores. Sí a escoitaron berrar cando os atopou no dormitorio, e inmediatamente despóis ó bate-la porta na fuxida. O home seguíuna fóra, pero non a chegou a alcanzar. Tan só pillouna o can, e a escoltou na carreira sen saber que xa xogaba con un fantasma. O vello imaxinaba agora como as bágoas irían apagando a luz da faciana, e nos ollos anegados polo espanto asomaría o negro agoiro da morte que lle esperaba. Hai horrores que paralizan e os hai que mobilizan. O pavor de Carme provocoulle un desexo de fuxida tan inmenso que buscou a saída máis doada. Cando o home chegou ao barranco da canteira, xa era viúvo. Abaixo, esnaquizado, o débil esqueleto dunha santa con coroa vermella. Arriba, pero no inferno, dúas bestas oubeando. O ceo seguía clarexando, pero a angustia que acompañaba ó vello dende aquel día non escampou xamáis. Aquel día no que se destrozaron tres vidas no precipicio da canteira.