Unha viaxe pola nosa memoria coa vimiancesa Dolores Canosa

Unha viaxe pola nosa memoria coa vimiancesa Dolores Canosa

12:25 14/12/11

Cando se unen varias das entidades máis activas da bisbarra, éxito seguro. Así ocorría esta pasada fin de semana na Casa da Cultura de Vimianzo, que acollía a presentación dun libro moi especial da man do Seminario de Estudos Comarcais da Costa da Morte e as Asociación Xuvenil Cherinkas e a Asociación Xuvenil Axvalso.
A protagonista non foi outra que a escritora vimiancesa Lola Canosa, que presentou o seu primeiro libro en medio dunha inusual expectación, pois non é habitual unha entrada de unhas 150 persoas para eventos coma este.

Este "Mar e Terra", un libro sobre a súa familia en tempos franquistas no calquera familia do país se pode sentir identificada, foi introducido polo seu editor, o sociólogo Alexandre Banhos, e o prestixioso historiador da comarca Luís Lamela. Alexandre Banhos centrouse en defender a forma na que está escrito -galega a todas luces-.
Máis emotivo se cabe estivo o historiador corcubionés, ao que lle saltaron unhas bágoas que estremeceron ata o público e á propia Dolores. Lamela centrouse no seu fondo, o que recibiu as súas loubanzas: unha historia determinada, a da familia da autora, baixo o réxime franquista que é, á vez, historia indeterminada de tantas familias na Galicia da época. Ademais Lamela trouxo datos sobre o asunto, e tamén ten un libro sobre os "Escapados" na época franquista nas faldas do Pindo.

Pola súa parte, Lola Canosa explicou o proceso que lle levou a sacar ao prelo esta obra. Falou do seu desacougo por non deixar morrer a chama da memoria da súa familia e por transmitirlle as xeracións vindeiras a necesidade de non esquecer o pasado, sempre alimento do presente. Falou dos valores de antano, hoxe tristemente perdidos: colectividade, solidariedade, vontade, intelixencia, valentía, forza, amor. Todo iso se pode escoitar no libro.

O acto de presentación foi seguido dunha charla-coloquio cos alí presentes, debido á identificación con aquilo que os tres intregrantes da mesa falaban. Cómpre destacar a "culpabilidade" do acto, que recae en Chus Barbeira, a grande artífice desta presentación xunto co presentador Míchel Antelo. Detrás da organización tamén estivo o Concello, na persoa de Marta Rey, mentres que o cartaz é obra do artista Carlos Clerins.

Unhas palabras con Lola

Falando coa propia Lola Lema decatámonos da forza desta vimiancesa do mundo. I é que tras pasar máis de 23 fóra da Costa da Morte (ata 6 intensos anos de mestra en Marrocos) a posta en sociedade deste pasado sábado foi un momento moi especia. "Sentinme moi arroupada e apadriñada pola moita xente que había alí, foi como volver á infancia. De feito, ata unha veciña tróuxome unha foto de cando tiñamos 4 anos. A verdade é que o día foi para min unha felicidade total, e aínda hoxe parei de chorar".

Moito significa este libro para Lola. "Con este libro, que leva as cousas que me foron transmitindo o meu pai e a miña avoa dos tempos franquistas, quero que os meus fillos e sobriños teñan constancia de como vivíamos os seus familiares. De feito o libro nun principio non era máis que un recordo para eles, pero despois alguén o leu e lle gustou. Primeiro editei unha primeira parte aquí en Vimianzo, e despois acabeino e lle gustou a xente, e ademais ao escribilo en galego reintegrado, abriuse a posibilidade de editalo a través dunha Fundación".

O libro ten un significado máis alá, pois con el Lola salda unha débeda que lle quedara co seu pai. "I é que o meu pai non puido ser enterrado por un problema co cura hai 10 anos e tivémolo que incinerar pola nosa conta. Ademais o seu pai tampouco fóra enterrado pois fóra fusilado. Eu levaba moitos anos con este peso enriba, e con este libro podo acabar con esta cadea de orfandade".

Lola remata a conversa apuntando unha frase que define o paso dos tempos: "A vida da miña avoa foi de hardcore, a miña xa heavy metal e a dos meus fillos van en clave de blues, e porque non teñen traballo senón sería salsa".