A nova regulación da pesca fluvial en Galicia avanza na modalidade da chamada "pesca sen morte", na que han de devolverse vivas as capturas, o cal provocou a crítica de certas persoas. Creo que a todos nos gustaría deixar este mundo mellor que como o atopamos para os nosos fillos e á vez, todos recordamos fai anos cando aínda din que se sacaban troitas a remolques e servían para celebracións como as “troitadas”. Con todo, hoxe os pescadores “tradicionais”, ou sexa os que matan as súas capturas, quéixanse con frases como estas: “non hai nada”, “non quedan troitas”, pero cada vez que poden seguen indo aos ríos para traer pouca cousa, a que queda. Moi lonxe están os tempos en que a pesca fluvial recreativa era un xeito de poñer proteínas sobre a mesa. Hoxe en día non é necesario e resulta totalmente anacrónica e obsoleta este xeito de ver as cousas. E non hai concepto máis baleiro e maior falta de argumentos que defender calquera cousa porque é “tradicional”, é dicir, porque si, sen apoio científico algún e só porque a algunhas persoas satisfáiselles así o seu capricho ou costume.

Calquera territorio que considera a pesca fluvial un ben común ten por norma institucional a pesca sen morte. Poño por exemplo a provincia de León, onde no ano 2010 empezaron a ter máis zonas sen morte. Logo empezaron a pasar cada ano máis e hoxe en día teñen unha industria hoteleira e de restauración funcionando a lume de biqueira con turismo nacional e internacional que vén para pescar as grandes troitas que agora están nos seus ríos.

Aquí teñen un resumo dos datos oficiais de León en catro ríos durante os últimos anos: Por exemplo, no Órbigo, en 6 anos pasouse nos puntos muestreados de 5.000 troitas autóctonas contabilizadas a case 19.000, dobrando a súa biomasa. No río Esla, se cuadruplicaron as troitas, pasando de 6.500 a máis de 26.000, dobrando a súa biomasa. Nos ríos do norte da provincia, pasouse en só tres anos de 357 troitas a máis de 2.300, onde case se triplicou a súa biomasa. O río Sil, malia estar máis que degradado polas hidroeléctricas e as pizarreras, pasou en seis anos de 4.333 troitas mostradas a máis de 14.000, onde aumentou a biomasa nun 50%.
Os feitos falan por si mesmos e pouco favor pode facerse ninguén que peche os ollos ante a evidencia. Recordemos que León estaba como Galicia está hoxe, cos ríos esgotados, pero coa xente culpando desta situación aos vertidos, a actividade agraria, e como non, aos cormoráns, as nutrias ou á falta de vixilancia, pero nunca á pesca “tradicional”.

Coas melloras evidentes, ata os técnicos leoneses non saben cal é o tope de produción que terán os seus ríos ante estas cifras, debemos deixar claro que en xeral ningunha das causas que inciden negativamente nas poboacións de troitas en León cambiouse, excepto o paso a pesca sen morte.

Deamos algúns outros feitos constatados: a captura e solta apenas provoca o 1% de mortandade entre os exemplares liberados, reducíndose estas cifras si empréganse azós sen garfio. Este aumento de exemplares logra que os mellores reproductores se desenvolvan, o que dá como resultado unha mellora evidente das poboacións, cuxo aumento logra a súa expansión natural polo río. Os estudos científicos mostrámolos fai unha década no noso informe "A pesca sen morte en Galicia: un modo de xestión con futuro", dispoñible na web de "Ríos con Vida" e alí remitímonos.

Ríos con Vida, a asociación de pescadores conservacionistas que teño o honor de presidir en Galicia, é Premio Nacional de Medio Ambiente, foi pionera en España nesta modalidade de pesca respectuosa coa Natureza e os seus peixes autóctonos. Recordamos que foi a promotora do primeiro coto sen morte en Peralejos das Truchas, no Rio Tajo, aínda hoxe en día e máis de 40 anos despois é un lugar de atracción do turismo de pesca. Do mesmo xeito, a mellora da pesca en León contribúe ao seu desenvolvemento rural.

A labor constante en prol da pesca sen morte de especies autóctonas, en colaboración con outras entidades galegas de pescadores logrou os seus primeiros froitos, cunha evidente mellora da normativa autonómica, aínda que queda moito aínda por facer, por exemplo co salmón atlántico, cuxas poboacións son prácticamente residuais en Galicia. Sigamos pois nesta dirección, mellorando o hábitat, recuperando os nosos ríos e xestionando moito mellor a pesca, da man da Ciencia e a Lei. E como di a frase soada, unha troita é demasiado valiosa para ser pescada só unha vez.

• Mark Adkinson (Ríos con Vida). Artigo publicado en El Progreso.

Novas relacionadas

• 2011: A Xunta recoñece o traballo de Ríos con Vida para liberar o Xallas.