José Luís Lema Martínez, é oriundo de Serantes, un pobo da Costa da Morte asentado no municipio de Muxía. Aos doce anos trasladouse coa súa familia ao principado de Liechtenstein onde ten fixada a súa residencia desde entón. Aos seus 37 anos é pai de dúas nenas e propietario da empresa de transportes Martínez Express. As mudanzas, o transporte de paquetería e ata de vehículos para o colectivo español residente en Austria, Alemania, Suiza, Francia e Liechtenstein son a súa maior dedicación aínda que tamén realiza transportes urxentes con pezas de automoción para unha empresa que traballa para o grupo alemán Volkswagen. É un amante de Galicia e do seu pobo ao que volve con regularidade cada vez que a oportunidade preséntase e onde as súas fillas gozan “fedellando na horta” como el orgullosamente di. Moi aferrado ás súas raíces, con carácter alegre e decidido non perdeu en ningún momento a forma de falar tan característica da Costa.

Aínda que a súa residencia está en Liechtenstein do mesmo xeito que a dun gran colectivo de galegos da zona, dorme máis veces na furgoneta que na súa propia casa. O asfalto converteuse no seu colchón, os quilómetros nos seus atardeceres e amenceres e San José, San Cristóbal e o seu anxo de gárdaa (a súa avóa) na súa maior compañía. O amor polas súas fillas, a idea surrealista da guerra entre Ucrania e Rusia e a chamada en Facebook de condutores para transportar axuda humanitaria a Polonia e traer refuxiados a Suiza, motivárono a presentarse como voluntario para efectuar un desas viaxes. Foi así, como o luns pola mañá partiu cara á fronteira de Polonia para entregar todo o material que o colectivo español residente na confederación helvética doou para a causa e traer do campo de refuxiados a nove acodes dispostas a viaxar con el en busca dunha oportunidade mellor. Na orde dos Dominicos agardáballe o pai Maciej que lle obrigou a cear antes de retirarse a descansar un intre e a almorzar antes de partir.

”O trato recibido foi marabilloso. O pai Maciej é extraordinario e entrégase en corpo e alma. Non é que só me obrigase a cear antes de ir descansar senón que me levantei ás 3.30 e preparoume o almorzo e obrigoume a repoñer forzas”, narraba con agarimo.

As barreiras da linguaxe dificultan, ademais da comunicación, as xestións e, ao non levar unha persoa intermediaria, o tradutor de google convértese no máis preciado compañeiro de viaxe. Luís Lema Martínez viaxou con ilusión e coa idea de aportar un graniño de area á causa pero, aínda que prefire pensar positivamente, ao chegar ao campo de refuxiados, o veo correuse e a realidade á que se enfrontou non se asemellaba ás vistas polos medios. Un mar de sentimentos afloraron e removéronlle.

”Hai moitísimos nenos. Tantos. As camas están apiladas as unhas ás outras. Todos os pavillóns cheos de xente, o 90% mulleres con nenos e chegando máis continuamente. Miradas perdidas, ausentes, tristes. Xente chorando. Camiñan dun lado para outro, saen ao exterior e dan paseos polos aparcamentos. Impacta moitísimo, é chocante, frustrante. Surrealista que no 2022 esteamos vivindo algo así. Póñenlleme os pelos de punta ver nas condicións nas que están. No ambiente pálpase moito desasosego e desesperación”, comentou superado polo panorama.

Como en todas as situacións críticas conforme existe xente humanitaria cargada de boas intencións tamén se manifestan as non tan boas que se queren aproveitar das circunstancias. Tanto así, que as mafias en busca de mulleres ucranianas xa están en marcha do mesmo xeito que a de nenos. É por iso, que se realizan controis cada vez máis rigorosos por parte dos militares o que dificulta o traslado de mulleres e nenos. Case unha hora ha ter que esperar Luís a que terminase co exhaustivo control de papeis tanto do vehículo como del mesmo. Unha vez finalizado puido abrir as portas da furgoneta alugada grazas ás donaciones do colectivo en Suiza a nove refuxiados ucranianos entre os cales viaxou un neno de dous anos.

”No campo de refuxiado coincidín con nove furgonetas de Asturias que viñan recoller a refuxiados para repartilos polo cantábrico onde algún familiar ou amigo daríalles acollida”.

Canso, co alma rasgada pero cunha satisfacción incrible Luís Lema Martínez, o mozo galego de Muxía, emprendeu a viaxe de volta con nove acodes agradecidas pola oportunidade.

”Levo unha satisfacción tan grande que non me cabe no peito. Non hai diñeiro que pague esta sensación”, concluíu.

Ás doce da noite do pasado martes empezou unha nova vida en Suiza para nove persoas grazas á solidariedade e á humanidade de Luís, de todas as familias que se ofreceron a recollelas nos seus fogares e doaron diñeiro para facer posible a viaxe.

• Alejandra Plaza.

Artigos relacionados de Alejandra Plaza

• Alejandra Plaza: Refuxiados ucranianos en Suiza, a iniciativa tomada desde o corazón que traspasa fronteiras.
• As inundacións da morte.

Novas sobre Ucraína

• Bárbara, a corcubionesa que trae dúas familias ucraínas na súa "casita rodante”.
• Ramón Dourado atravesa Europa para traer a Corme 12 refuxiados de Ucraína.
• Unha carreira por Ucraína.
• A Pergoliña busca aloxamento para acoller refuxiados de Ucraína.
• Muros prepárase para enviar axuda humanitaria a Ucraína.
• Como axudar a Ucraína dende a Costa da Morte.