Xusto hoxe, 1 de outubro, cúmprense 10 anos dende a primeira escavación do Castro das Barreiras, chamado naquel 1020 como “o expediente X da arqueoloxía galega. Nos últimos anos, a estrela da campaña do ano pasado fora o betilo; a do 2018, un achádego metalúrxico. A deste 2020 pode repartirse en tres partes: a aparición dun vertedoiro cerámico con máis de 20.000 fragmentos: o descubrimento de que falamos unha muralla escalonada de 6 metros de altura; e a recreación dunha vivenda de planta ovalada, cunha das mellores cociñas conservadas na arquitectura de interior do mundo castrexo.

Foi o arqueólogo Tito Concheiro, director da empresa Terra Arqueos, debullaba esta mañá de mércores a campaña de 15 intensos días deste curso. Un Concheiro que recoñecía a singularidade deste castro, non só pola súa ubicación no medio dun val, senón tamén pola súa “personalidade”. “Non hai practicamente comparación con ningún que teñamos visto’, sinalou.

Recreación dos fogares

A proposta municipal para este curso era facer unha recreación dun fogar (os orixinais están máis profundos), cos seus dous fornos, un para cociñar e outro para quentarse, elementos delicados, que permitirán “potenciar a explicación da vida no Castro”.

A escavación ademais permitiu ademais comprobar que todo o poboado estaba ocupado, de xeito que “as casas ovaladas se colocaban co eixo largo en paralelo á muralla, presentándose como un sistema único e fascinante”.

A muralla e a produción oleira

“O máis monumental que ten este xacemento é a estrutura defensiva. Con este forro escalonado por dentro é algo espectacular”. O descubrimento de que a muralla está escalonada, é outro dos feitos máis importantes desta campaña. Chega ata os 6 metros, e nas zonas altas pode chegar a haber ata 4 ou 5 chanzos”. Será espectacular cando consigan chegar ao alto da muralla, e cando vaian descubrindo os sistemas de acceso, sobre os que indicios apuntan a moitas estruturas de madeira.

Pero o que seguro que había era unha alta produción oleira, dende o século II a.C. ata a transición á época galaico-romana, debido á cantidade de pezas de olería atopadas. ‘Eu na miña traxectoria profesional é o segundo vertedoiro cerámico que me atopo en Galicia’, recalcaba.

A tégula achega no tempo o Castro

Debido a aparición dun material romano nun nivel superficial, a “tégula”, deixa ver que a cronoloxía do castro sexa máis recente. Deste xeito, podería haber vida neste castro no século I d.C., algo que non se sabía ata hoxe.

O futuro

Abrir un sondeo na muralla para coñecer como é a muralla por fóra, e seguir ampliando o poboado poden ser as liñas principais das vindeiras intervencións.

Como obxectivo final, a longo prazo, ‘debemos marcarnos que a lo menos o 40% do castro estea escavado, con 12, 13 ou incluso 15 vivendas descubertas. Poder chegar a este punto converterao nun xacemento colosal’, finalizaba.

Novas relacionadas

• Setembro 2020: As escavacións ao Castro das Barreiras volven esperando novas sorpresas como o singular betilo.
• Xuño 2020: Vimianzo volve limpar o Castro das Barreiras.
• Xullo 2019: Vimianzo mantén viva a aposta polo patrimonio e volve limpar o Castro das Barreiras.
• Un verán para coñecer, a través das visitas guiadas, o rico patrimonio vimiancés.
• Vimianzo afonda, como capital europea, en estratexias concretas de patrimonio e desenvolvemento rural.
• Marzo 2019: Nenxs e maiores danlle sentido ao Castro das Barreiras.
• Febreiro 2019: “É unha honra que un concello tan pequeno como Vimianzo aposte pola arqueoloxía como motor turístico”.
• Maio 18: A excavación do Castro das Barreiras pecha cun gran achádego metalúrxico.
• 2010: O Castro de Barreiras: o expediente X da arqueoloxía galega .