Tesouros de Berdoias (XIX): Fontes, Pozos, Lavadoiros, Vertedeiros…
MOSTRA DO PATRIMONIO MATERIAL DA PARROQUIA DE BERDOIAS (XIX)
CONSTRUCIÓNS DE APROVEITAMENTO DOMÉSTICO DA AUGA:
FONTES, POZOS, LAVADOIROS, VERTEDEIROS …
A falta de rematar o reconto do que poderiamos chamar as arquitecturas da auga da parroquia, pódense facer unhas cantas consideracións ó respecto.
En canto a FONTES E LAVADOIROS, cómpre citar:
- A Fonte milagreira de Santa Cristiña, moi pretiño da ermida e do lugar, enteiramente de pedra, picho incluído.
- A Fonte e Lavadoiro no lugar de Boallo, a carón da estrada Berdoias- Muxía, pola súa marxe esquerda. Enteiramente de pedra, é unha fonte de cano, restaurada hai uns 40 anos. O picho verte a súa auga nun pequeno estanque que a suministra ao lavadoiro, o recipiente rectangular rodeado de lousas inclinadas para lavar. A auga resultante era utilizada para a rega dos herbales de cada veciño, segundo os turnos acordados.
- A Fonte e Lavadoiro de Romar, fonte de cano que verte sobre un estanque e comunica más abaixo cun lavadoiro que aínda conserva as lousas de pedra para lavar. A fonte e o resto do lavadoiro son de cemento desde a súa restauración e remodelación inicial feita no 1946, e a posterior, nos anos 80.
E no que respecta ós POZOS, esas cavidades circulares que adoitan ser protexidas con muros de cachotería desde o fondo deica un peitoril cilíndrico ou cadrado, podemos atopar exemplares na parroquia en diferentes emplazamentos:
- Xa dentro das casas- vivenda, ou noutras construcións complementarias , ou xa ao ár libre.
- Así mesmo podemos atopar pozos cubertos ou descubertos;
- Xa en solitario, ou xa con lavadoiro ou vertedeiro, adosados.
Velaquí fotografías de diversos exemplares en Berdoias, Grixoa e Boallo.
Fonte milagreira en Sta. Cristiña
Fonte e lavadoiro de Boallo
Fonte e lavadoiro en Romar
Pozos cubertos, no interior ou no exterior de vivendas, en Berdoias e Boallo
Pozo e vertedeiro nunha casa en Boallo.
Pozo e lavadoiro en Boallo
Pozo e lavadoiro en Grixoa
TESOUROS DE BERDOIAS
- Tesouros de Berdoias (XVIII): O Curro de Santa Cristiña.
- Tesouros de Berdoias (XVII): Os Pombais.
- Tesouros de Berdoias (XVI): Alvarizas.
- Tesouros de Berdoias (XV): As Lacenas de abellas (e II).
- Tesouros de Berdoias (XIV): As lacenas de abellas.
- Tesouros de Berdoias (XIII): Cabazos vellos, cabazos novos. Cabazos pequenos, cabazos longos….
- Tesouros de Berdoias (XII): Os 99 cabazos da parroquia (I).
- Tesouros de Berdoias (XI): Dous fornos na propia casa-vivenda.
- Tesouros de Berdoias (X): Fornos Grandes - Fornos Pequenos.
- Tesouros de Berdoias (IX): Os Fornos:
- Tesouros de Berdoias (VIII): Os Muíños.
- Tesouros da Parroquia de Berdoias (VII): Unha parroquia de 35 Eiras.
- Tesouros da Parroquia de Berdoias (VI): A Eira do Farruquiño no lugar de Boallo.
- Tesouros da Parroquia de Berdoias (V): A Eira do Carmelo.
- Tesouros da Parroquia de Berdoias (IV): A Eira do Buxán, en Santa Cristiña.
- Tesouros da Parroquia de Berdoias (III): A Eira de Rúa e a Eira da Gaia.
- Tesouros da Parroquia de Berdoias (II): A Eira do Sores, en Romar..
- Tesouros da Parroquia de Berdoias (I): A Eira da Rata