A Winter shade of pale

10:28 16/11/21

A Winter sade of pale, a canción de Procol Harum, aparece a comezos do verao de 1967 e lidera as listas de éxitos da época. O seu éxito fica achegado a outros tamén de grande éxito como Nights in White Satin, dos Moody Blues, que saiu ao mesmo tempo. Ambos temas seguían a tendencia de se inspiraren en fragmentos de música barroca non sei se debido a que a música pop, ou pop rock, procuraba unha expresión culta, ou era unha experiencia ou simplesmente un motivo inspirador. A Winter sade of pale converteuse en canción de culto, inspirada nunha composición de J. S. Bach.

Eramos uns nenos, dicía Pattie Smith naquel libro, e as cancións levaban-nos a un horizonte que nos semellaba inalcalzábel, onde por veces unha raiola verde nos chamaba e era un desexo de atinguir algo que asomaba alén de nós mesmos e canto nos rodeaba .
En 1966, Gary Brooker coñeceu ao poeta Keith Reid, quen lle contou como se inspirara para escreber a letra, un día deses en que nos parece que nada ten sentido, que non hai máis do que baleiro, e unha inexplicábel tristeza nos anega.

Reid fora a un bar e, sentado ante a barra, a tomar unha copa, comezou a pensar nun novo poema, en medio do balbordo de xente,o recendo a tabaco, un home coa ollada perdida e unha muller que parecía agardar por alguén. Naquel instante, toda a vida semellaba presente naquel bar. Estaba a cavilar en todo iso, cando escoitou que un home dicía a unha muller: “Estás pálida como a cor branca. O tipo aquel fixo un xogo de palabras, algo como “pareces unha sombra máis branca que a palidez”. E a frase chegou á súa mente como algo que semellaba ao que o poeta, naquel preciso momento, sentía. A expresión máis certeira do baleiro. Ao chegar a casa escribiu o poema.

Alguén dixo que A Whiter Shade of Pale é unha desas cancións que semellan teren unha letra insignificante, ou carente de sentido, mais que bate nas cordas do corazón. Escoitala é como unha despedida de algo que se vai e que te sulaga na nostalxia do que foi ou do que non puido ser.

A letra, certamente enigmática, deu lugar a numerosas interpretacións. Houbo quen opinou que fai referencia a un funeral porque aparece a palabra “fandango”, un baile que, noutro tempo, se facía nos fuñerais, e, neste sentido, a cara pálida da muller sería a dunha falecida.

No poema orixinal aparecían uns versos que foron borradas na versión musical: Ti debes ser a sereia que Neptuno levou para un paseio/ Mais ela sorrio con tristeza. (…) Nós mergullamos e batimos o leito do océano”. Decato-me de que aínda hoxe non cheguei a comprender a letra do poema e sigo a pensar nunha incongruente estrutura de versos adicionados sen moita coerencia nen ligazón. Mais o certo é que os versos que non aparecen na letra orixinal, danlle ao poema un sentido outro, que ao meu parecer o relacionan co mundo feérico.

E, baixo esta ollada, o resto da letra bota sobre nós un alento misterioso que enleva a canción ao mundo das antigas baladas. Esa alusión ao rosto pálido e sombrío da amada, que a fai lonxana, inasequíbel, mais posuída por unha certa fatalidade, levoume a pensar máis unha vez na balada de John Keats, “La Belle Dame sans Mercie”, que Borges tiña pola mellor balada escrita xamais.

Escoito o concerto que Gary Brooker ofreceu en Dinamarca, o ano 2006, acompañado por unha orquestra sinfónica. Canta ese vello tema que tantas veces, en tantas versións, escoitamos desde aquela primeira vez, un día daquel verán, na Trave. Esta é unha das versións das que máis gosto, embora admito un exceso de solemnidade (non sei se un músico encontraría correcta esta explicación miña), na longa introducción da orquestra coas cordas, estendendo o contraponto melódico, e o protagonismo de oboe. A primeira estrofa é cantada por Gary Brooker ao piano, e a segunda entra o órgao dunha forma absorbente.

Podedes ler a súa letra no orixinal inglés, na pantalla do voso celular. Eu entrego esta versión na nosa lingua. Sen convencimento algún de tradución acertada, deixándome levar máis por unha intuición emocional de quen a escoitou tantas veces desde aquel verán.

“Unha branca palidez” (Gary Brooder & Procol Harum, 1967)

Bailabamos aquel lene fandango
dando voltas polo salón
Sentín-me un pouco mareado
Mais a xente pedía máis
O salón fervía co ambiente
Encanto o teito xirava sobre nós
Daquela pedimos outra copa
a camareira trouxoa nunha bandexa  E foi máis tarde
Cando o moiñeiro contou a súa historia,
Que o seu rosto, ao comezo fantasmagórico
Mudou a unha branca palidez  Ela dixo "non há ningún motivo
E a verdade é cristalina”
Mais eu consultei as cartas da baralla
E non ía permitir que ela fose
Unha das dezaséis vírxens vestais
Que partian para o litoral
Embora os meus ollos estiveran abertos
Ben poideran ficaren fechados   E asín foi como, mais tarde,
Cando o moiñeiro contaba a súa historia
que o seu rosto, a principio fantasmagórico,
Mudou a unha branca palidez.