Martes. 23.04.2024
El tiempo

Tesouros da Fundación: Custoria ou Ostensorio

  • Autor: PRATERÍA MENESES (MADRID)
  • Cronoloxía: 1887.
CUSTODIA ou OSTENSORIO da Fundacion Fernando Blanco de Cee
CUSTODIA ou OSTENSORIO da Fundacion Fernando Blanco de Cee
Tesouros da Fundación: Custoria ou Ostensorio

A custodia tamén recibe o nome de ostensorio (do latín ostentare, cuxo significado é amosar).
Ambos nomes aplicáronse orixinalmente a todo tipo de pezas de ourivería ou de pratería nas que se empregase vidro, cristais, etc., para permitir que os contidos distinguíranse facilmente, xa fose a Sagrada Hostia en si ou a reliquia dalgún santo.

O uso moderno, en todo caso, limitou ambos termos aos vasos destinados á exposición do santísimo Sacramento. Trátase pois dun obxecto no que se expón o corpo de Cristo para a adoración dos fieis. Convén que sexa de materiais dignos, que signifiquen a veneración e adoración que se merece pola comunidade.

As custodias ou ostensorios teñen a súa orixe na institución da festa chamada do Corpus a mediados do século XIII, pero o certo é que é moi raro atopalas antes do século XIV, e as súas formas non se fixaron ata ben entrado o século XV.

Os primeiros inventarios medievais a miúdo permítennos formar unha idea da rápida extensión do uso das custodias. Nos inventarios do século XIII non se mencionan case nunca, pero no século XIV convertéronse nunha característica de tódalas igrexas máis grandes.

A tipoloxía en forma de sol radiante da custodia ten a súa orixe na segunda metade do século XVI, adquirindo progresiva importancia ao longo dos séculos XVII e XVIII, debido a que a súa traza e tamaño convértena en máis funcional e menos custosa que as grandes custodias procesionais.

Estruturalmente a custodia da Fundación é unha peza que conta cunha base artística apoiada en 4 patas en forma de garra. Sobre esta base, un anxo fai de soporte dun viril, rodeado dun sol radiante, no interior do cal colócase visiblemente a Sagrada Forma. O viril aparece rodeado de cabezas de anxos e rematado nunha cruz.

Foi mercada no ano 1887 para a capela do Instituto da Fundación, capela na que repousan os restos de Fernando Blanco de Lema.

Leoncio Meneses, fundador de Pratería Meneses copia
Leoncio Meneses

A Pratería Meneses foi fundada por Leoncio Meneses Alonso (Villamuriel de Cerrato - Palencia, 1816 - Madrid, 1884). Os seus primeiros contactos co mundo da ourivería proceden da súa estancia en Xibraltar, onde tivo que refuxiarse logo de acompañar ao Xeneral Espartero ata o Puerto de Santa María (Cádiz), onde este último embarcou con destino ao seu exilio en Inglaterra, tralo fin da súa rexencia.

Logo do desterro volta a Madrid reclamado polo artífice italiano Marcos Lattis para dirixir o seu obradoiro. Cando morre Lattis, Meneses queda ao fronte do seu taller, e abre unha serie de negocios de ourivería na capital.

Enviou aos seus fillos varóns a estudar á Escola de Artes e Oficios de París, e de regreso a Madrid continúan co negocio de seu pai, abrindo máis tendas e fábricas.

A fabricación durante todos estes anos esténdese á ourivería relixiosa e á pratería destinada a obxectos de mesa e elementos para hoteis. Distínguense dúas fases; unha inicial na que era tanto ou máis importante a fabricación de ourivería relixiosa, e unha segunda na que pasa a ser máis importante a pratería, gañando importancia os seus produtos para mesa e decoración, chegando a ser nomeado provedor, dourador e prateador da Casa Real no ano 1856.

Na actualidade, os descendentes do fundador de Pratería Meneses continúan coa tradición familiar que se iniciou na década de 1840.

OUTROS TESOUROS DA FUNDACIóN

Comentarios