Polo medio do lugar de Miñóns de Buxantes pasa un regato que o divide en dous barrios: Lugar de Abaixo ou Lugar Grande e o Lugar de Arriba, coñecido tamén como Lugar Pequeño. Este regato é coñecido como Rego de Miñóns e máis adiante toma o nome de Río do Ribeiro. Ten unha lonxitude duns 4 Qm. e as súas augas baixan en pequenas cascadas polo val coñecido como O Ribeiro de Miñóns para desembocar no río principal que vén de Buxantes, próximo ao lugar de Fadibón.

Paralelo a este río, polo lateral esquerdo, existe un camiño moi relaxante cuberto de árbores que sae deste lugar de Fadibón e conduce ao lugar de Miñóns, ruta ideal para facer sendeirismo. Pola marxe dereita existe outro regato duns 1,5 Qm. que nace na paraxe dos Cons e desemboca no de Miñons en forma de cascada cun desnivel duns 15 m. formando unha ruídosa fervenza.

Este regato, antes de caer en cascada, alimenta un muíño coñecido como Muíño da Franca, construído sobre o ano 1946.

Muíño de Carreira

Cruz do Muiño de Carreira

Neste treito de río existían, pola marxe esquerda, sete muíños fariñeiros, todos eles na actualidade en estado ruínoso; ímolos enumerar: Muíño da Legüiña, cercano ao lugar; Muíño de Sendón, construído sobre o ano 1940; Muíño da Sueira, desfeito pola riada do 5-01-1988; Muíño do Medio, construído sobre o ano 1905; Muíño de Carreira, reconstruído sobre o ano 1920 sobre o solar doutro moi antigo do s. XVII coñecido como Muíño do Ribeiro.

Segundo o Catastro antigo era de Dominga Cerván, máis coñecida como “A Cervana”, que debía ser tía-avoa do meo avó Modesto e viúva de Pedro Piñeiro do lugar de Miñóns. Este muíño daba servizo a unha parte dos veciños do lugar, correspondéndolle unha peza cada sete días.

O Muíño Vello tamén era un muíño veciñal moi antigo e según o catastro coñecíano como “Muíño Vello do Riveiro”, compartido con José Sampayo, José de Cerván e Ana Pérez, viúva de Juan Sendón. Descoñecemos o ano en que foi destruído por unha riada.

Por último está o Muíño de Brunio, construído sobre o ano 1934 que aínda se mantén en pé.

• Modesto García Quintáns.

Outros artigos no "Modesto Patrimonio"

• A Central Hidroeléctrica de Buxán de Dumbría.
• O Modesto Patrimonio: O escudo de Dumbría.
• Os Pasales, a barreira natural do paso sobre o Río Xallas.
• A Casa da Pedra do Ézaro.
• O muíño fariñeiro máis antigo documentado no Concello de Dumbría.
• Memoria histórica lingüística (toponímia) e etnografía do Concello de Dumbría.
• O Cura Rioboo de Berdeogas.
• O Balcón da Costa da Morte.
• As antigas cancelas e e corredoiras de Dumbría
• O Hórreo na Comarca de Fisterra.
• A hidrografía no concello de Dumbría.
• A Ferigresía de Refoxos.
• A Ruta de Pallares.
• Muíños do Río da Lagarteira (II).
• Muíños do Río da Lagarteira (I).
• Un paseo á Ermida das Neves de Buxantes.
• O caserío dO Cotelo de Olveira.
• O Cemiterio de Buxantes.
• A Santiña de Trasufre.
• O Castro de Alvarellos de Berdeogas.
• Lugas de Castrelo, Colúns.
• A Capela de San Marcos do Logos.
• Os muíños do Rego de Quenxe.
• Por que lle chaman as Caldeiras do Castro?:
• Semellanza dos nosos muíños fariñeiros cos canarios.
• Os muíños da nosa comarca.
• Recordando o día máis angustioso de Xesús.
• As varas: As antigas unidades de medida.
• Recordando algo da historia da parroquia de Berdeogas.
• A hidrocentral “Electra del Jallas”.
• O 50 aniversario do Encoro da Fervenza.
• A igrexa parroquial de Dumbría.
• Un Modesto repaso aos costumes avespa velutina.
• O piñeiro-marco entre Cee e Corcubión.
• A escola de Dumbría.
• Reparación do piso e do teito da Igrexa de Buxantes.
• O Dolmen da Pedra da Arca.
• A Cabana da palla do millo.
• Apañar o mato en primavera.
• A Ponte de Canelas en Dumbría.
• O arado de madeira ou tamén chamado romano.
• O Cruceiro pantasma do Monte de Olveira.
• Memoria Histórica de Buxantes – Muíño da Fonte Santa.
• O Castro de Castromiñán.
• O lugar de Quenxe.
• A Igrexa Parroquial de Buxantes.
• A Igrexa Parroquial da Ameixenda.
• O Bico do Santo en Carnota.

Patrimonio Pindexo

• O Modesto Patrimonio: <Subida ó Pico de Peñafiel do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: <A toponimia do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: O topónimo: O Pindo ou Monte Pindo?.
• O Modesto Patrimonio: Explorando a toponimia dos camiños do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Cabana das Chozas, outra Caverna dos refuxiados no Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Furna do Río da Barco.
• O Modesto Patrimonio: Fonte Mateo e A Cova dos Morcegos no Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Cova da Pendente do Monte Pindo.
• O Modesto Patrimonio: Os muíños do Monte do Pindo.
• Con Pepe do Fieiro redescubrindo os tesouros do Monte Pindo.
• Pepe do Fieiro: “Dicían os nosos vellos…”.
• Ézaro, unha viaxe polas covas dos agochados no Monte Pindo (Parte 1).
• Ézaro, unha viaxe polas covas dos agochados no Monte Pindo (Parte 0).
• Da Raínha Lupa á Cova da Xoana, pasando por Duio, con Pepe do Fieiro.
• Os muíños do Monte do Pindo, por Modesto García Quintáns.