O incendio do retablo de Noicela en 1906

patrimonio eclesiástico noicela

actual retablo de Noicela Carballo feito despois deste suceso — Actual retablo de Noicela, feito despois do suceso

08:56 25/10/25

Na mañanciña do domingo 2 de decembro de 1906 aconteceu unha gran traxedia na igrexa de Santa María de Noicela, en Carballo: rematada a novena da patroa na tarde anterior, a da Inmaculada Concepción, unha candea quedou acesa no altar principal por descoido do sancristán, causando un desastroso incendio naquela noite. Así o explicaba nunha carta o párroco, don Cayetano Lojo Batalla, ao día seguinte: “Amanecido el domingo ha sido destruida por un incendio la parte principal de la iglesia de esta parroquia, o sea, el altar mayor en que se veneraban siete imágenes de muy buena escultura, ocho ángeles de bulto, todo cual fue pasto de las llamas (…) y aquellas imágenes de santos a los que en muchas ocasiones dirigieran plegarias para pedir para sus necesidades alivio, o manifestarle su agradecimiento por favores recibidos por su intercesión (…) las pérdidas son de grande consideración pues además de lo que había en el retablo que era de mucho mérito que contenía las referidas siete imágenes de la Purísima Concepción, varias alhajas de plata, la Virgen de la Saleta, San Agustín, San Roque, San Antonio Abad, Jesús Nazareno y un crucifijo de regular tamaño”. Aínda que nun principio se barallou a posibilidade dun atentado, a resolución final foi a imprudencia de deixar as candeas acesas.

Sen retablo, coa capela maior totalmente calcinada, os veciños puxéronse mans á obra segundo as súas posibilidades económicas. O 21 de xaneiro de 1907 elaborouse un presuposto de 3000 pesetas para un novo retablo. Como a cifra era naquel tempo bastante elevada, os fregueses contentáronse en ir adquirindo novas imaxes, como a de san Roque, do escultor Picón, ou unha Inmaculada, que debeu ser donativo dalgúns familiares do párroco, a familia “Lojo”, que foron asentadas en caixóns de pino pintados. Xunto coa Inmaculada, San Roque, a Saleta e o Neno Xesús, había unha Dolorosa moi deteriorada, en palabras do crego “causaba verdadeira dor”. O novo retablo foi fabricado en estilo Neorrománico e en madeira ao natural polo taller de Rodríguez e Puente, en Santiago de Compostela; sabémolo grazas a que, polos anos 40, esta sociedade publicou unha fotografía do expositor e o sagrario nunha tarxeta publicitaria.