Hai uns días que atopei unha páxina vella do xornal La Voz de Galicia que comentaba a penosa desgraza ocorrida polo barco que cruzaba a xente no río Xallas entre O Ézaro e O Pindo. A curiosidade obrigoume a consultar algún documento antigo e o mesmo tempo a hemeroteca do xornal para resumir o seguinte relato.

Arredor do ano 1902, tanto os veciños do Pindo como os do Ézaro viaxaban os domingos en barco cos seus produtos ao mercado de Cee. Os do Ézaro tiñan como porto de atraque as rochas dos Forcados, Pedra Maior ou As Pedras Corveiras, dando orixe o barrio do Río do Barco, e os do Pindo cruzaban o río Xallas para desembarcar nunhas rochas (aínda conservadas) na marxe esquerda. O domingo 5 de xaneiro de 1902, o cruzar o río, os bruscos movementos do barco crearon pánico nos pasaxeiros, concentrándose o peso nun lado do barco o que provocou o envorco. O resultado foi o afogamento de 20 mulleres e 3 homes, salvándose só o barqueiro.

Este lamentable suceso conmocionou a toda a rexión de Fisterra. Xurdiron queixas culpando aos políticos do abandono total desta rexión xa que, tanto a estrada que unía o partido xudicial de Corcubión co de Muros así como a ponte que as unía, xa foran aprobadas co número 7 hai 20 anos atrás (1880) polo Ministerio de Agricultura e Fomento, quedando relaxado co tempo ao nº 36 por falta de interese político.

Este suceso provocou que un novo deputado ás Cortes do distrito de Muros, D. Eugenio Montero Villegas, estivese interesado no tema visitando a zona. Prometeu tomar as medidas necesarias para construír a ponte e o mesmo tempo recadar fondos para axudar ás familias das vítimas. O 21 de xaneiro de 1902 organizou un festival no Teatro da Zarzuela de Madrid con destacados artistas que actuaron desinteresadamente e coa presenza de autoridades e damas da selecta sociedade madrileña. O total recadado foi de 5.191 pesetas.

O 24 de setembro de 1902 as familias das vítimas foron citadas ao Concello de Muros, que xunto co alcalde, o secretario, o xuíz instrutor e o cura do Pindo entregaron o diñeiro (5.191 pts) en man polo Sr. Montero Villegas ás seguintes familias:
Familia de Joaquina Costa: 650 pts; Ramona Casais Val: 650 pts; Antonia Casais Casal: 500 pts; Concepción e Luisa López: 541 pts; Piedade Riveiro: 300 pts; Elvira Piñeiro Caamaño: 300 pts; Teresa Piñeiro: 250 pts; Cándida Piñeiro Palacios: 275 pts; María García: 250 pts; Emilia Caamaño: 200 pts; Josefa González: 150 pts; Josefa Franco: 150 pts; Domingo Quintela: 175; Antonio Prieto: 350 pts; Francisco Cambeiro: 175 pts; Joaquina Bermúdez: 275 pts.

O 12 de Setembro, o Sr. Montero, xunto co exdiputado provincial D. Francisco Roura, o cura Sr. Biroque, o notario de Noia D. Francisco Rouraz e D. Plácido Castro visitaron por mar, procedentes do porto de Portosín, o lugar da catástrofe contemplando as rochas cubertas de cruces. Foron recibidos con gran alegría polo presidente da Asociación de Pescadores D. Luis Pérez Piñeiro e tódolos veciños así como os pecadores do entorno cos seus barcos engalanados, donde o Sr, Montero prometíulles facer as xestións urxentes para a construción da ponte.

Según o diario Ideal Gallego do 12-02-1925 esta ponte saíu a subasta gracias as xestións do Marqués de la Atalaya. As obras comezaron sobre o ano 1930 baixo as ordes do Inxenieiro Sr. Eloy e foron interrumpidas pola Guerra Civil. As primeiras cepas, de cantería, comenzaron no ano 1942 feitas polos canteiros de Arcos. O cemento gastado non daba cuberto as necesidades da obra por ser revendido a particulares. O 13 de Setembro de 1951 foi inaugurado e bendecido polo Cardenal Quiroga Palacios.

O ponte do Ézaro en 2018-Foto-Modesto

• Modesto García Quintáns.

Outros artigos no "Modesto Patrimonio"

• Modesto García Quintáns debulla a historia da Casa da Vacariza, que entra na lista vermella do Patrimonio.
• O Modesto Patrimonio: O Cruceiro de Rebordelo,
• Demografía no Concello de Dumbría.
• A Bandeira do Concello de Dumbría.
• A fervenza de Miñóns de Buxantes.
• A Central Hidroeléctrica de Buxán de Dumbría.
• O escudo de Dumbría.
• Os Pasales, a barreira natural do paso sobre o Río Xallas.
• A Casa da Pedra do Ézaro.
• O muíño fariñeiro máis antigo documentado no Concello de Dumbría.
• Memoria histórica lingüística (toponímia) e etnografía do Concello de Dumbría.
• O Cura Rioboo de Berdeogas.
• O Balcón da Costa da Morte.
• As antigas cancelas e e corredoiras de Dumbría
• O Hórreo na Comarca de Fisterra.
• A hidrografía no concello de Dumbría.
• A Ferigresía de Refoxos.
• A Ruta de Pallares.
• Muíños do Río da Lagarteira (II).
• Muíños do Río da Lagarteira (I).
• Un paseo á Ermida das Neves de Buxantes.
• O caserío dO Cotelo de Olveira.
• O Cemiterio de Buxantes.
• A Santiña de Trasufre.
• O Castro de Alvarellos de Berdeogas.
• Lugas de Castrelo, Colúns.
• A Capela de San Marcos do Logos.
• Os muíños do Rego de Quenxe.
• Por que lle chaman as Caldeiras do Castro?:
• Semellanza dos nosos muíños fariñeiros cos canarios.
• Os muíños da nosa comarca.
• Recordando o día máis angustioso de Xesús.
• As varas: As antigas unidades de medida.
• Recordando algo da historia da parroquia de Berdeogas.
• A hidrocentral “Electra del Jallas”.
• O 50 aniversario do Encoro da Fervenza.
• A igrexa parroquial de Dumbría.
• Un Modesto repaso aos costumes avespa velutina.
• O piñeiro-marco entre Cee e Corcubión.
• A escola de Dumbría.
• Reparación do piso e do teito da Igrexa de Buxantes.
• O Dolmen da Pedra da Arca.
• A Cabana da palla do millo.
• Apañar o mato en primavera.
• A Ponte de Canelas en Dumbría.
• O arado de madeira ou tamén chamado romano.
• O Cruceiro pantasma do Monte de Olveira.
• Memoria Histórica de Buxantes – Muíño da Fonte Santa.
• O Castro de Castromiñán.
• O lugar de Quenxe.
• A Igrexa Parroquial de Buxantes.
• A Igrexa Parroquial da Ameixenda.
• O Bico do Santo en Carnota.

Patrimonio Pindexo

• O Modesto Patrimonio: <Subida ó Pico de Peñafiel do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: <A toponimia do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: O topónimo: O Pindo ou Monte Pindo?.
• O Modesto Patrimonio: Explorando a toponimia dos camiños do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Cabana das Chozas, outra Caverna dos refuxiados no Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Furna do Río da Barco.
• O Modesto Patrimonio: Fonte Mateo e A Cova dos Morcegos no Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Cova da Pendente do Monte Pindo.
• O Modesto Patrimonio: Os muíños do Monte do Pindo.
• Con Pepe do Fieiro redescubrindo os tesouros do Monte Pindo.
• Pepe do Fieiro: “Dicían os nosos vellos…”.
• Ézaro, unha viaxe polas covas dos agochados no Monte Pindo (Parte 1).
• Ézaro, unha viaxe polas covas dos agochados no Monte Pindo (Parte 0).
• Da Raínha Lupa á Cova da Xoana, pasando por Duio, con Pepe do Fieiro.
• Os muíños do Monte do Pindo, por Modesto García Quintáns.