A lanterna máxica é un aparello óptico precursor do cinematógrafo. Este instrumento está formado por unha preciosa caixa metálica externa sustentada sobre catro columnas que apoian nunha base de madeira. A caixa ten unha cheminea, na parte superior, para dar saída ós produtos da combustión. O sistema óptico que monta a caixa está formado por un espello parabólico metálico que concentra a luz sobre un tubo porta-lentes, no cal se axustan unhas ou outras segundo se queira un feixe de raios paralelos, converxentes, diverxentes, ou ben o microscopio solar.

No interior da lanterna introdúcese o regulador de Foucault, lámpada de arco na que o carbón positivo vai sostido nunha cremalleira metálica que recibe un movemento uniforme dun aparato de reloxería animado por un resorte motor. Na base da lámpada un electroimán detén o movemento de reloxería mentres a corrente é bastante intensa.

Mediante placas de vidro, que podían ser fixas ou móbiles, a lanterna permitía proxectar diversos fenómenos das ciencias naturais (ou de calquera outro tipo) sobre grandes lenzos brancos, facilitando o exame simultáneo destes por todos os asistentes. Trátase en realidade dunha ampliadora fotográfica, e pode definirse como o precedente máis claro do cine, tanto por técnica, por usos, tipo de espectáculo e linguaxe visual.

Durante a segunda metade do século XIX, as proxeccións de lanterna máxica adquiriron especial relevancia no ámbito educativo, ilustrando temas tan variados como a arte, a física, a xeografía ou a historia.

En canto á invención da laterna máxica hai dúbidas entre si foi obra do alemán Athanasius Kircher ou do holandés Christiann Huygens. Kircher publicou no 1646 Ars Magna Lucis et Umbrae (A gran ciencia da luz e da escuridade), pero parece que ata a segunda edición da obra no 1671 non hai ningunha descrición do aparato. A primeira referencia do aparello capaz de proxectar imaxes sería un manuscrito de Huygens do ano 1659. Sexa como sexa, a invención da lanterna máxica baseouse no deseño da cámara escura, pero en vez de recibir imaxes do exterior e facelas visibles no interior da mesma, pensouse en inverter este proceso e levar as imaxes de dentro a fóra.

Christiaan Huygens​

Athanasius Kircher

O aparello deseñado consistía nunha cámara escura cun xogo de lentes e un soporte corredizo, no que se colocaban transparencias pintadas sobre placas de vidro. Estas imaxes iluminábanse cunha lámpada de aceite (lembremos que aínda faltaba moito para o invento da luz eléctrica), e para que o fume puidera ter saída, dotábase o conxunto dunha vistosa cheminea. Sen dúbida a lanterna máxica sufriu un cambio fundamental no seu deseño cando a lámpada incandescente e o arco voltaico foron descubertos, e a súa aplicación substitúe con inmensa vantaxe a iluminación por lámpada de aceite.

• Darío Areas, Secretario da Fundación Fernando Blanco.

OUTROS TESOUROS DA FUNDACIÓN

• O Abeto rego.
• Papoula Silvestre.
• Pirómetro de Cuadrante.
• Pila en columna de Volta.
• Gravado “A Virxe do Peixe”. 
• Custoria ou Ostensorio.
• Cristo Crucificado (óleo).
• Monumento dedicado a Fernando Blanco de Lema.
• Gramófono.
• Modelo Locomotora de Crampton.
• Telégrafo de Morse.
• Cámara escura fotográfica.
• Placa conmemorativa dedicada a Vicente Vázquez Queipo.
• Máquina de escribir Underwood Nº5 .
• Esquema orográfico e hidrográfico de Galicia.
• Fonógrafo de Edison
• Estación Telefónica Interurbana (O primeiro teléfono de Cee).
• Óleo de Fernando Blanco de Lema.