Recordo de cativo que no remate do ano os veciños procuraban comprar o almanaque do ano seguinte para colgalo na cociña e consultar as fases da lúa e as festas do ano e preparar as sementeiras e as matanzas. Había varios modelos, pero o máis usado era o “taco”, o “Zaragozano”, “o Gaiteiro de Lugo” e tamén o de colgar na parede coa imaxe dun santo ou santa, que servía como punto de mira cando, pola noite, se rezabas o rosario. Na actualidade xa non se fan estes calendarios poloque escasean nos mercados. Neles se marcaban as festas movibles como a Pascua, O Corpus ou a Ascensión, que variaban coas datas dos anos anteriores. Antes do calendario actual usábase o Xuliano, publicado no ano 46 a.C., época do emperador romano Xulio César, que era de tipo solar con 10 meses repartidos entre seis meses de 30 días e outros seis de 31 días. Pero tiñan que engadir cada catro anos un día máis debido a que o ano non ten 365 días xustos, xa que pasa un cuarto de día cada ano.

Este calendario non satisfacía as necesidades relixiosas pola existencia de festas movibles durante o ano polo que sobre o ano 1582, o Papa Gregorio XIII, propuxo a creación doutro calendario que tivera en conta as fases da Lúa. Este calendario gregoriano ten como orixe o día da lúa chea do equinoccio de primavera, que é o día 21 de Marzo. Debemos ter en conta que se a lúa chea de Marzo e anterior ao día 21, trátase da lúa de febrero, tendo que pasar a usar a lúa de Abril. O Domingo siguente a esta lúa chea corresponde o Domingo de Pascua. Se retrocedemos 46 días nos encontramos co Mércores de Cinza. Se sumamos 39 días chegamos ao 26 de Maio que é o día da Ascensión. Si a partir de aquí sumamos 21 días chegamos ao día Corpus.

Vexamos o exemplo gráfico do ano 2022.

O ano luar non coincide co astronómico. Ten 12 meses e a cada mes lle corresponde 29,53 días solares. Ten catro fases: nova, crecente, chea e minguante. Os nosos antepasados tiñan moi en conta dúas fases máis que din que tíñan poderes moi negativos. Chámase “entre lúas”. O “couce” é cando está a punto de decrecer e a “punta” é cando comenza a medrar. Todos estos factores eran moi tidos en conta nas actividades labregas como podas, inxertos, sementeiras, preñez dos animais, corta do pelo, sementeira, matanzas (non confundila co “luceiro”, que tanto dano fai a carne do porco), e tamén nos estados anímicos. Estas crenzas dá para outro tema.

• Modesto García Quintáns.

OUTROS ARTIGOS NO "MODESTO PATRIMONIO”

• A pedra do Encanto de Olveiroa.
• Os muíños fariñeiros en Dumbría.
• O Cruceiro do Alto de Gures.
• Muíños Hidráulicos no Concello de Cee.
• Modesto García Quintáns debulla a historia da Casa da Vacariza, que entra na lista vermella do Patrimonio.
• Ano 1902: Consternación na comarca de Fisterra ante a catástrofe no Ézaro.
• Modesto García Quintáns debulla a historia da Casa da Vacariza, que entra na lista vermella do Patrimonio.
• O Modesto Patrimonio: O Cruceiro de Rebordelo,
• Demografía no Concello de Dumbría.
• A Bandeira do Concello de Dumbría.
• A fervenza de Miñóns de Buxantes.
• A Central Hidroeléctrica de Buxán de Dumbría.
• O escudo de Dumbría.
• Os Pasales, a barreira natural do paso sobre o Río Xallas.
• A Casa da Pedra do Ézaro.
• O muíño fariñeiro máis antigo documentado no Concello de Dumbría.
• Memoria histórica lingüística (toponímia) e etnografía do Concello de Dumbría.
• O Cura Rioboo de Berdeogas.
• O Balcón da Costa da Morte.
• As antigas cancelas e e corredoiras de Dumbría
• O Hórreo na Comarca de Fisterra.
• A hidrografía no concello de Dumbría.
• A Ferigresía de Refoxos.
• A Ruta de Pallares.
• Muíños do Río da Lagarteira (II).
• Muíños do Río da Lagarteira (I).
• Un paseo á Ermida das Neves de Buxantes.
• O caserío dO Cotelo de Olveira.
• O Cemiterio de Buxantes.
• A Santiña de Trasufre.
• O Castro de Alvarellos de Berdeogas.
• Lugas de Castrelo, Colúns.
• A Capela de San Marcos do Logos.
• Os muíños do Rego de Quenxe.
• Por que lle chaman as Caldeiras do Castro?:
• Semellanza dos nosos muíños fariñeiros cos canarios.
• Os muíños da nosa comarca.
• Recordando o día máis angustioso de Xesús.
• As varas: As antigas unidades de medida.
• Recordando algo da historia da parroquia de Berdeogas.
• A hidrocentral “Electra del Jallas”.
• O 50 aniversario do Encoro da Fervenza.
• A igrexa parroquial de Dumbría.
• Un Modesto repaso aos costumes avespa velutina.
• O piñeiro-marco entre Cee e Corcubión.
• A escola de Dumbría.
• Reparación do piso e do teito da Igrexa de Buxantes.
• O Dolmen da Pedra da Arca.
• A Cabana da palla do millo.
• Apañar o mato en primavera.
• A Ponte de Canelas en Dumbría.
• O arado de madeira ou tamén chamado romano.
• O Cruceiro pantasma do Monte de Olveira.
• Memoria Histórica de Buxantes – Muíño da Fonte Santa.
• O Castro de Castromiñán.
• O lugar de Quenxe.
• A Igrexa Parroquial de Buxantes.
• A Igrexa Parroquial da Ameixenda.
• O Bico do Santo en Carnota.

Patrimonio Pindexo

• Monte do Pindo, o remedio natural para rebaixar o colesterol.
• O Modesto Patrimonio: Subida ó Pico de Peñafiel do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A toponimia do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: O topónimo: O Pindo ou Monte Pindo?.
• O Modesto Patrimonio: Explorando a toponimia dos camiños do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Cabana das Chozas, outra Caverna dos refuxiados no Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Furna do Río da Barco.
• O Modesto Patrimonio: Fonte Mateo e A Cova dos Morcegos no Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Cova da Pendente do Monte Pindo.
• O Modesto Patrimonio: Os muíños do Monte do Pindo.
• Con Pepe do Fieiro redescubrindo os tesouros do Monte Pindo.
• Pepe do Fieiro: “Dicían os nosos vellos…”.
• Ézaro, unha viaxe polas covas dos agochados no Monte Pindo (Parte 1).
• Ézaro, unha viaxe polas covas dos agochados no Monte Pindo (Parte 0).
• Da Raínha Lupa á Cova da Xoana, pasando por Duio, con Pepe do Fieiro.
• Os muíños do Monte do Pindo, por Modesto García Quintáns.