Para o seu estudo comenzando polo Paleolítico e pasando pola cultura castreña xa existían certas crenzas relixiosas sobrenaturais dos elementos naturais que nos rodeaban como as fontes, os ríos , as encrucilladas dos camiños e as pedras ou petóns.

Co paso do tempo apareceu a relixión cistiá que tratou de borrar eses cultos pagáns introducindo outros cultos e facendo obras como igrexas, capelas e oratorios, resaltando as milagres dos santos. Un gran estudioso dos temas das Pedras Sacras (sagradas) é Fernando Alonso Romero, catedrático de Historia xubilado, que xunto co profesor Luis Monteagudo García publicaron un libro titulado “Penas Sacras de Galicia” (pódese descargar gratuitamente en www.fundacionlmonteagudo.com).

A miña gran afección á caza fixo que me obsesionara cos “petóns” onde se metían os coellos e aproveitaba para tomar nota dos detalles xeolóxicos e topográficos que xurdían no territorio ao recorrer a maioría dos rincóns do terreo, recollendo datos xeográficos e a súa toponimia, aínda que tivera que aguantar as broncas dos compañeiros da pandilla.

Alí tropecei co veciño Liñares de Paradela (d.e.p.) que me sinalou un petón coñecido como “Pedra Santa” moi próximo á Fonte das Batocas, ondea nace o río do Fragoso. Tamén me contou que por alí pasaba antigamente o camiño de Olveiroa a Dumbría que unía co de Brandomil en Paradela.

Cando tiven a sorte de encontrarme co profesor Fernando Alonso, inviteino a visítar este “petón” en dúas ocasións. Quedou sorprendido pola importancia do descubrimento dicindo que é un dos “altares” máis occidentais que temos na Costa da Morte destas características.

Aproveito para contarvos cousas importantes dos petóns da nosa comarca moitos deles con cuncas e furados de formas caprichosas feitas pola erosión da choiva e outras pola man dos nosos antergos. Tamén temos cousas curiosas como o “petón da pisada” no monte do Ézaro que contan que deixou o apostolo Santiago cando saltou deste petón á capela de San Guillermo no Cabo de Fisterra. Tamén se pode contemplar outra pisada dun peregrino que deixou como recordo no escalón central do altar da capela das Neves de Buxantes.

Outras pedras sie estudiar están situadas próximas ao dolmen de Regoelle que coincide co marco nº 7, que separa o concello de Dumbría co de Vimianzo e son coñecidas como Pedras do Altar. Contaronme que ao pé dese petón había varias pedras e lousas grandes que formaba un mesal e os veciños aproveitáronas para reconstruir a Pontella da Balsa sobre o río das Touzas.

OUTROS ARTIGOS NO "MODESTO PATRIMONIO”

• O Marco do Couto e O Vakner no concello de Dumbría.
• A primitiva capela de San Antoniño de Brens.
• O Calendario dos artegos.
• A pedra do Encanto de Olveiroa.
• Os muíños fariñeiros en Dumbría.
• O Cruceiro do Alto de Gures.
• Muíños Hidráulicos no Concello de Cee.
• Modesto García Quintáns debulla a historia da Casa da Vacariza, que entra na lista vermella do Patrimonio.
• Ano 1902: Consternación na comarca de Fisterra ante a catástrofe no Ézaro.
• Modesto García Quintáns debulla a historia da Casa da Vacariza, que entra na lista vermella do Patrimonio.
• O Modesto Patrimonio: O Cruceiro de Rebordelo,
• Demografía no Concello de Dumbría.
• A Bandeira do Concello de Dumbría.
• A fervenza de Miñóns de Buxantes.
• A Central Hidroeléctrica de Buxán de Dumbría.
• O escudo de Dumbría.
• Os Pasales, a barreira natural do paso sobre o Río Xallas.
• A Casa da Pedra do Ézaro.
• O muíño fariñeiro máis antigo documentado no Concello de Dumbría.
• Memoria histórica lingüística (toponímia) e etnografía do Concello de Dumbría.
• O Cura Rioboo de Berdeogas.
• O Balcón da Costa da Morte.
• As antigas cancelas e e corredoiras de Dumbría
• O Hórreo na Comarca de Fisterra.
• A hidrografía no concello de Dumbría.
• A Ferigresía de Refoxos.
• A Ruta de Pallares.
• Muíños do Río da Lagarteira (II).
• Muíños do Río da Lagarteira (I).
• Un paseo á Ermida das Neves de Buxantes.
• O caserío dO Cotelo de Olveira.
• O Cemiterio de Buxantes.
• A Santiña de Trasufre.
• O Castro de Alvarellos de Berdeogas.
• Lugas de Castrelo, Colúns.
• A Capela de San Marcos do Logos.
• Os muíños do Rego de Quenxe.
• Por que lle chaman as Caldeiras do Castro?:
• Semellanza dos nosos muíños fariñeiros cos canarios.
• Os muíños da nosa comarca.
• Recordando o día máis angustioso de Xesús.
• As varas: As antigas unidades de medida.
• Recordando algo da historia da parroquia de Berdeogas.
• A hidrocentral “Electra del Jallas”.
• O 50 aniversario do Encoro da Fervenza.
• A igrexa parroquial de Dumbría.
• Un Modesto repaso aos costumes avespa velutina.
• O piñeiro-marco entre Cee e Corcubión.
• A escola de Dumbría.
• Reparación do piso e do teito da Igrexa de Buxantes.
• O Dolmen da Pedra da Arca.
• A Cabana da palla do millo.
• Apañar o mato en primavera.
• A Ponte de Canelas en Dumbría.
• O arado de madeira ou tamén chamado romano.
• O Cruceiro pantasma do Monte de Olveira.
• Memoria Histórica de Buxantes – Muíño da Fonte Santa.
• O Castro de Castromiñán.
• O lugar de Quenxe.
• A Igrexa Parroquial de Buxantes.
• A Igrexa Parroquial da Ameixenda.
• O Bico do Santo en Carnota.

Patrimonio Pindexo

• Monte do Pindo, o remedio natural para rebaixar o colesterol.
• O Modesto Patrimonio: Subida ó Pico de Peñafiel do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A toponimia do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: O topónimo: O Pindo ou Monte Pindo?.
• O Modesto Patrimonio: Explorando a toponimia dos camiños do Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Cabana das Chozas, outra Caverna dos refuxiados no Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Furna do Río da Barco.
• O Modesto Patrimonio: Fonte Mateo e A Cova dos Morcegos no Monte do Pindo.
• O Modesto Patrimonio: A Cova da Pendente do Monte Pindo.
• O Modesto Patrimonio: Os muíños do Monte do Pindo.
• Con Pepe do Fieiro redescubrindo os tesouros do Monte Pindo.
• Pepe do Fieiro: “Dicían os nosos vellos…”.
• Ézaro, unha viaxe polas covas dos agochados no Monte Pindo (Parte 1).
• Ézaro, unha viaxe polas covas dos agochados no Monte Pindo (Parte 0).
• Da Raínha Lupa á Cova da Xoana, pasando por Duio, con Pepe do Fieiro.
• Os muíños do Monte do Pindo, por Modesto García Quintáns.