Dentro dos libros de administración procedentes da parroquia coristanquesa de Santa Baia de Castro, existe un volume moi ben coidado de varias escrituras recompiladas no ano 1711, que foron renovadas e copiadas en 1829, onde se nos da conta das moitas esmolas ofrecidas a perpetuidade polos devotos da santa patroa, que serían cobradas polos seus fabriqueiros para logo empregar en obras ou outros mesteres no templo. Case todos os votos responden a un favor, sexa unha curación ou milagre, e que en compensación se entrega como agradecemento unha cantidade normalmente en froitos, como o trigo, aínda que tamén noutros bens para sempre; a suma podería ser ben entregada por un herdeiro do donante, ou ben estaría en relación sobre unha propiedade en razón dunha renda ou aluguer. Vexamos, pois, o resumo e índice que puidemos elaborar sobre este volume:

- No ano 1639 o capitán Gregorio de Pazos Figueroa concede á Santa un ferrado e medio de trigo sobre o lugar de Vilariño, en Cances.

- Juana Paz fai unha obrigación sobre a herdade da leira da Cancela de Sísamo.

- Inés Rodríguez, natural de Cores, fai voto dun ferrado de trigo sobre o lugar no que vive Pedro Rodríguez de Busto.

- Catalina do Santo fai voto dun ferrado de trigo sobre o lugar de Centiña no que vive Antonio Suárez Vermello.

- Un ferrado de trigo sobre a casa, a cortiña e eira na que vive Catalina da Cancela, en Centiña.

- Bartolomé López e a súa nai, Ana da Cancela, dan medio ferrado de trigo a perpetuidade; ambos eran veciños de Liñeiro, en Cances.

- Domingo Martínez “o vello” concede medio ferrado sobre o lugar de Cambre, en Lema.

- Domingo Chouciño entrega, sobre a leira do Vilar en Leiloio, medio ferrado de trigo.

- O crego de Castro, don Juan García de Mondoñedo, deixa medio ferrado sobre o lugar de Figueiroa, en Sísamo.

- Gregorio Blanco deixa dous ferrados, un sobre o lugar de Lumián e outro sobre o que viviu Alberto Ramos.

- O tecedor Juan Crespo e Alberta das Figueiras fan escritura de doazón do lugar da Cerdeira, xunto á igrexa de Buño, en favor da Santa patroa de Castro; era o ano 1621.

- Antonio Gómez Verdía, natural de Sísamo, dou por testamento ferrado e medio de trigo sobre o lugar da Eiroa; ano 1671.

- José da Madalena outorga un ferrado de trigo sobre a leira do Tallo do Barreiro, na agra de Ferreiro de Xaviña.

- Juan Blanco, veciño de Vilartrigueiro, en Coristanco, da un ferrado de trigo sobre a horta da Eira. 

- Pedro de Abelenda, veciño de Riomouro, en Traba, ofreceu dous ferrados sobre este lugar.

- Dous ferrados e medio de María Suárez, Alonso García e Inés Suárez sobre o lugar de Baiordo, en 1627.

- Simón García, da freguesía de Cuns, dou en 1656 a perpetuidade un ferrado de trigo sobre o lugar do Pazo da Trabe.

- Alberto da Rama e Pedro García, de Lume da Cova, dan medio ferrado.

- Alonso Pereiro, do lugar Queimado de Santa Sabiña, regala un ferrado de trigo.

- Juan de Mira manda un ferrado sobre o lugar do Outeiro, antes chamado do Cebreiro.

- Medio ferrado de trigo legado por Pedro Rodríguez de Arijón, do lugar de Carballo, en Oza, sobre o lugar de Aviño, en Cambre.

- Medio ferrado de trigo dado sobre o lugar de Rececinde, de parte de Alberto Suárez e antepasados.

- Julián Reino ofrece un ferrado de trigo sobre a leira do Santísimo, na agra de Rececinde.

- Un ferrado de trigo dotado por Alberte García, sobre o lugar de Rececinde.

- Medio ferrado de trigo dado por Catalina de Antelo, viúva de Juan Pardiño, segundo o deixara dito Xoán de Antelo, seu pai, sobre o lugar no que vive en Rececinde. 

- Dous ferrados de trigo de esmola de Alberte Carballo, de Cuns, e outro de Inés do Anido, do Esto.

- Un ferrado de Inés Rodríguez de Cores.

- Un ferrado sobre o agro de Lagares, Fontemaior e agra do Sino, na parroquia de Agualada, dotado por Domingo do Busto.

- Un ferrado de trigo sobre o lugar do Outeiro, dados polos ascendentes de Juan García, pola viúva de Estevo de Cures e por Domingo do Río.

- Tres cuartos de ferrado de trigo sobre o lugar de Budián, ofrecidos mediante un codicilo de Domingo Trigo “o mozo”, en 1685.

- Medio ferrado dado por Francisco Martínez, de Corcoesto, sobre a parte que tiña en Budián.

- Un ferrado de renda na parroquia de Santa María de Montouto, dado por Juan Rodríguez Vilariño, escribán de Xallas, en 1671.

- Dous ferrados de renda do lugar de Baiordo, por parte de María Suárez e Alonso de Carballal, o 2 de decembro de 1627.

- Alberto García Pardiño da por testamento dous ferrados de trigos sobre o lugar de Castro, no ano 1651.

- Obriga de Rodrigo Antonio Rey e Villardefrancos de dar ferrado e medio sobre o lugar de Pedrouzo, en Xaviña, e sobre o de Castro.

- Un ferrado de trigo sobre a herdade de Buño, legados por Juan Crespo o 10 de decembro de 1621.

- O 25 de xuño de 1672 Ángela de Gondomil da un ferrado de trigo sobre o lugar de Denellón.

- O 8 de agosto de 1692, Isabel Peláez Valdés, veciña de Freixeiro, outorga un ferrado de trigo.

- O 14 de agosto de 1634, Alberto de Leis Rellán, do lugar de Folgoso, ofrece medio ferrado.

- O 27 de maio de 1600, un ferrado dado por Alberto Carballo.

- Medio ferrado sobre o lugar de Ures, en Canduas, como esmola de Juan Rial, feito no 10 de decembro de 1668.

- Dous ferrados sobre o lugar da Rabuxenta, de 1653, pola viúva do capitán Juan Vázquez de Caamaño, dona María Rodríguez de Carracedo.

- Dous ferrados e medio escriturados o 15 de outubro de 1668 por Mateo Caravel, sobre o lugar de Castro.

- En Cances, medio ferrado dado o 12 de xuño de 1664 por Domingo de Amarelle, sobre a herdade da Barrosa.

- Un ferrado sobre o lugar de Bormoio, concedido o 1 de maio de 1629 por Alberto de Amarelle.

- Dous ferrados de trigo dados o 19 de novembro de 1814 por Andrés de Torreira, veciño de Castro.

- Dous ferrados de trigo dados por testamento de José da Vila. 

• Luis Ángel Bermúdez Fernández.

Máis artigos de Luís Bermúdez

• Un documento inédito redactado en Rus en 1796: o testamento da esposa do artista Ignacio Tiburcio Freire
• Ritos e liturxia popular nos santuarios da zona de Bergantiños
• Santos catacumbais na Arquidiocese de Santiago: San Calisto, mártir
• O incendio do retablo de Noicela en 1906
• A reliquia de Santo Outelo de Goiáns
• Narciso Coello de Portugal (1864-1945), crego de Bértoa
• Unha imaxe peculiar e valiosa: a Virxe de Guadalupe de Oza
• Os párrocos de Bergantiños na visita pastoral de 1817
• A contratación da campá maior de Rus, en Carballo, en 1791
• A cruz parroquial de Verdes, en Coristanco: unha das pezas de prata de máis antigüidade na zona de Bergantiños
• As constitucións de 1771 da confraría de Santa María de Ferreira
• Analizando polo miúdo a custodia de San Pedro de Valenza, en Coristanco
• Setenta anos da chegada de don Cipriano Reiriz de Dios (1902-1983) a Valenza, Coristanco: o crego que fixo progresar o rural.
• A igrexa de Santa Baia de Castro, en Coristanco, a través da visita pastoral de 1817
• A igrexa de Santa Baia de Castro, en Coristanco, a través das visitas pastorais dos séculos XVII e XVIII
• Milagres da Virxe de Pastoriza nas comarcas de Bergantiños e Soneira
• Santos e marcos: a discusión entre san Xián e santa Baia polo lugar de Lume da Cova
• A pirotecnia e as festas de Bergantiños no pasado
• A supresión e anexión das parroquias de San Xusto e Verdes
• Os toques das campás en Bergantiños e o contrato das campás de Oza, Xaviña e Lemaio
• As capelanías existentes en Bergantiños a mediados do século XVIII
• O preito de Santa Minia de Seavia (1870)
• Algunhas sepulturas históricas nas igrexas da zona de Bergantiños
• Don Nicolás Varela Díaz: un fillo ilustre da comarca de Bergantiños
• A devoción a san Antonio de Padua na parroquia de Agualada
• A Virxe da Saleta de Silván: avogosa e protectora das patacas de Coristanco
• A capela das Salgueiras, en Coristanco: de ermida particular a templo veciñal
• A devoción a san Roque na comarca de Bergantiños